Mụn cám là gì? Tìm hiểu nguyên nhân và cách xử lý tận gốc

Được phát hành
mun-cam

Mụn cám, một trong những vấn đề da phổ biến mà nhiều người gặp phải, không chỉ gây mất thẩm mỹ mà còn ảnh hưởng đến tâm lý và sự tự tin. Xuất hiện dưới dạng những nốt nhỏ, màu trắng hoặc đen, mụn cám hình thành do sự tích tụ dầu thừa, tế bào chết và bụi bẩn trong lỗ chân lông. Để hiểu rõ hơn về mụn cám, hãy cùng Obagi tìm hiểu về nguyên nhân gây ra tình trạng này cũng như các phương pháp xử lý hiệu quả trong bài viết dưới đây để giúp cải thiện tình trạng da từ gốc rễ.

1. Mụn cám là gì?

Mụn cám là một loại mụn nhỏ, li ti thường xuất hiện trên bề mặt da, đặc biệt ở vùng mũi, trán, cằm và má. Mụn cám hình thành khi lỗ chân lông bị tắc nghẽn do sự kết hợp của bã nhờn, tế bào chết và vi khuẩn. Chúng thường có màu trắng hoặc đen tùy thuộc vào việc nhân mụn có bị oxy hóa khi tiếp xúc với không khí hay không.

Mụn cám không gây viêm hoặc đau như mụn mủ hay mụn bọc, nhưng khiến da trở nên sần sùi và mất đi sự mịn màng. Mụn này thường gặp ở người có làn da dầu hoặc hỗn hợp dầu, do lượng bã nhờn dư thừa dễ gây tắc nghẽn lỗ chân lông.

mun-cam-1
Hình 1. Mụn cám là một loại mụn nhỏ, li ti thường xuất hiện trên bề mặt da, đặc biệt ở vùng mũi, trán, cằm và má

2. Các nguyên nhân phổ biến gây ra mụn cám

Mụn cám xuất hiện do nhiều yếu tố khác nhau, từ thói quen sinh hoạt hàng ngày cho đến những thay đổi bên trong cơ thể. Dưới đây là một số nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng mụn cám:

Tế bào chết tích tụ: Nếu da không được làm sạch đúng cách, tế bào chết có thể tích tụ, gây tắc nghẽn lỗ chân lông và hình thành mụn.

Vệ sinh da không đúng cách: Việc rửa mặt quá mức hoặc không đủ kĩ đều có thể gây mụn. Vì thế, bạn nên rửa mặt nhẹ nhàng 2 lần/ngày với sữa rửa mặt phù hợp.

Tăng tiết bã nhờn: Lượng dầu thừa kết hợp với bụi bẩn và tế bào chết sẽ bít lỗ chân lông, dẫn đến hình thành mụn.

Mỹ phẩm không phù hợp: Sử dụng mỹ phẩm không thích hợp có thể làm bít lỗ chân lông và gây ra mụn.

Môi trường nóng ẩm: Da có xu hướng tiết dầu nhiều hơn trong môi trường nóng ẩm, tạo điều kiện cho mụn phát triển.

Mất cân bằng nội tiết tố: Thay đổi nội tiết tố nữ trong các giai đoạn như dậy thì, mang thai hoặc chu kỳ kinh nguyệt làm tuyến bã nhờn hoạt động mạnh, dẫn đến tình trạng mụn nặng hơn.

Chế độ sinh hoạt không hợp lý: Ăn uống không lành mạnh, thiếu ngủ hoặc căng thẳng cũng làm tăng nguy cơ bị mụn.

Tiền sử gia đình: Nếu gia đình có người bị mụn do da dầu thì bạn cũng có khả năng gặp tình trạng tương tự.

mun-cam-2
Hình 2. Mụn cám xuất hiện do nhiều yếu tố khác nhau, từ thói quen sinh hoạt hàng ngày cho đến những thay đổi bên trong cơ thể

3. Mụn cám thường mọc ở vị trí nào?

Mụn cám thường xuất hiện ở trên mặt, đặc biệt là ở vùng chữ T – nơi tuyến bã nhờn hoạt động mạnh. Mỗi vị trí mụn cám xuất hiện có thể cảnh báo những vấn đề khác nhau về sức khỏe hoặc tình trạng da, cụ thể: 

Mụn cám ở trán: Vùng trán tiết nhiều dầu do tuyến bã nhờn hoạt động mạnh, dễ gây tắc lỗ chân lông. Đội nón hoặc tóc che trán cũng làm bụi bẩn tích tụ, gây mụn.

Mụn cám ở cằm: Thường do bụi bẩn, dầu thừa và tế bào chết tích tụ, đặc biệt khi không làm sạch kỹ. Mụn ở cằm cũng liên quan đến nội tiết tố.

Mụn cám ở má: Vùng má có lỗ chân lông to, dễ bị mụn khi không làm sạch đúng cách hoặc thường xuyên chạm tay, điện thoại lên mặt.

Mụn cám quanh miệng: Do không vệ sinh kỹ sau khi ăn hoặc sử dụng mỹ phẩm gây bí da.

Mụn cám ở mũi: Mũi tiết nhiều dầu và mồ hôi, dễ gây tắc lỗ chân lông và mụn. Nếu không chăm sóc đúng cách, tình trạng này có thể chuyển thành mụn viêm.

mun-cam-3
Hình 3. Mụn cám thường xuất hiện ở trên mặt, đặc biệt là ở vùng chữ T

4. Những cách trị mụn cám tốt nhất bạn nên biết 

Dưới đây là một số phương pháp điều trị mụn cám phổ biến hiện nay:

4.1. Bằng các sản phẩm không kê đơn, được bác sĩ tin dùng

Các phương pháp trị mụn cám bằng các sản phẩm không kê đơn như:

Sử dụng Niacinamide

Niacinamide được sử dụng rất phổ biến nhất nhờ đặc tính an toàn với mọi loại da, kể cả da nhạy cảm. Loại hoạt chất này có tác dụng kháng viêm, làm xẹp và điều trị nốt mụn sưng, viêm. Bên cạnh đó, Niacinamide còn hỗ trợ làm sạch lỗ chân lông và điều trị mụn cám hiệu quả.

Tinh chất Vitamin B3 Obagi Daily Hydro-Drops là một trong những sản phẩm nổi bật giúp điều trị mụn cám. Với công thức chứa Niacinamide, tinh dầu Abyssinian và Hibiscus, sản phẩm không chỉ cấp nước, dưỡng ẩm mà còn làm dịu da hiệu quả. Ngoài ra, công nghệ vi lỏng Isoplentix giúp đưa dưỡng chất thẩm thấu sâu vào da, mang lại làn da mềm mại, mịn màng và hỗ trợ cải thiện mụn rõ rệt.

mun-cam-4

Hình 4. Tinh Chất Vitamin B3 Obagi Daily Hydro-Drops

Thực hiện tẩy tế bào chết bằng AHA và BHA

AHABHA đều có tác dụng tẩy tế bào chết hóa học, giúp loại bỏ các lớp tế bào chết trên bề mặt da, cân bằng lượng dầu trên da mặt, làm sạch lỗ chân lông, hạn chế khả năng hình thành nhân mụn. 

Lotion Tẩy Da Chết Cho Da Dầu Chứa AHA Obagi Nu-Derm Exfoderm Forte, với thành phần chứa Glycolic acidLactic acid, là một sản phẩm lý tưởng được thiết kế riêng dành cho da dầu. Sản phẩm này không chỉ giúp loại bỏ tế bào chết một cách nhẹ nhàng mà còn kích thích sản sinh collagen, mang lại làn da sáng khỏe và ngăn ngừa mụn tái phát. Việc tẩy da chết định kỳ bằng AHA/BHA giúp giảm bít tắc lỗ chân lông – yếu tố quan trọng trong việc phòng ngừa mụn cám.

mun-cam-5

Hình 5. Lotion Tẩy Da Chết Cho Da Dầu Chứa AHA Obagi Nu-Derm Exfoderm Forte

Sử dụng Retinoids, dẫn xuất của vitamin A

Retinoids, một dẫn xuất của Vitamin A, được chứng minh là có khả năng tái tạo da, giảm viêm và ngăn ngừa mụn cám hiệu quả nhờ thâm nhập sâu vào lỗ chân lông, thúc đẩy quá trình bong tróc tế bào chết tự nhiên, từ đó ngăn ngừa sự hình thành mụn mới. 

Một sản phẩm nổi bật bạn có thể tham khảo là Obagi360 Retinol 1.0. Kem dưỡng này chứa 1% Retinol tinh khiết, không chỉ làm mờ nếp nhăn, rãnh sâu mà còn hỗ trợ làm đều màu da, mang lại làn da rạng rỡ hơn. Đặc biệt, sản phẩm áp dụng công nghệ "Entrapped Retinol", giúp giảm thiểu tình trạng da bị kích ứng trong quá trình điều trị mụn cám. 

mun-cam-6

Hình 6. Obagi360 Retinol 1.0 với thành phần 1% Retinol 

Axit Azelaic

Axit Azelaic là một thành phần có đặc tính kháng khuẩn và chống viêm, giúp làm sạch lỗ chân lông và ngăn ngừa vi khuẩn gây mụn. Axit này còn giúp kiểm soát bã nhờn, làm giảm sự phát triển của mụn cám và các vấn đề viêm da khác.

4.2. Các phương pháp điều trị mụn cám khác

Bên cạnh việc sử dụng sản phẩm, một số phương pháp điều trị chuyên sâu tại phòng khám có thể mang lại hiệu quả cao hơn, đặc biệt là khi mụn cám đã phát triển nặng hơn hoặc cần loại bỏ nhân mụn một cách an toàn:

Lấy nhân mụn

Đây là bước quan trọng để loại bỏ mụn cám ra khỏi da. Việc lấy nhân mụn cần được thực hiện bởi chuyên viên có tay nghề cao để tránh làm tổn thương các vùng da xung quanh và ngăn ngừa viêm nhiễm.

Tái tạo da bằng hóa chất (Peel da)

Peel da sử dụng các loại axit tự nhiên để tẩy đi lớp tế bào chết, làm sạch sâu và giúp lỗ chân lông thông thoáng hơn. Phương pháp này đặc biệt hữu ích trong việc điều trị mụn cám do nó giúp loại bỏ hoàn toàn cặn bã tích tụ trong lỗ chân lông, đồng thời kích thích da tái tạo, mang lại làn da sáng khỏe.

mun-cam-7
Hình 7. Peel da sử dụng các loại axit tự nhiên để tẩy đi lớp tế bào chết, làm sạch sâu và giúp lỗ chân lông thông thoáng hơn
Điện di

Điện di là phương pháp sử dụng dòng điện để đưa dưỡng chất thẩm thấu sâu vào da mà không cần dùng kim tiêm. Phương pháp này không chỉ giúp dưỡng chất thẩm thấu sâu hơn, mà còn làm giảm bít tắc lỗ chân lông – nguyên nhân gây ra mụn cám. Điện di hỗ trợ điều trị mụn hiệu quả và giúp da phục hồi nhanh chóng sau khi điều trị.

5. Nguyên tắc chăm sóc da giảm mụn cám hiệu quả

Để giảm mụn cám hiệu quả, việc chăm sóc da đúng cách là yếu tố quan trọng. Dưới đây là các nguyên tắc chăm sóc da bạn nên tuân thủ:

5.1. Làm sạch da hàng ngày

Làm sạch da kỹ lưỡng là bước quan trọng giúp loại bỏ dầu thừa, bụi bẩn và tạp chất gây tắc nghẽn lỗ chân lông. Bạn nên sử dụng sữa rửa mặt dịu nhẹ 2 lần/ngày vào buổi sáng và tối, đặc biệt là sau khi tiếp xúc với môi trường ô nhiễm.

mun-cam-8

Hình 8. Việc làm sạch da bằng sữa rửa mặt dịu nhẹ là một trong các yếu tố quan trọng để giúp da giảm tình trạng mụn cám

Một lựa chọn hoàn hảo cho quá trình chăm sóc da hàng ngày chính là sữa rửa mặt tẩy tế bào chết giảm tắc nghẽn lỗ chân lông Obagi360 Exfoliating Cleanser. Với công thức kết hợp giữa Panthenol giúp dưỡng ẩm và hỗ trợ phục hồi da, sản phẩm này không chỉ loại bỏ các lớp da khô, mà còn ngăn ngừa tắc nghẽn lỗ chân lông hiệu quả. Ngoài ra, Sodium Hyaluronate có khả năng giữ ẩm và ngăn ngừa lão hóa da, mang lại cảm giác mềm mại, mịn màng cho da suốt cả ngày.

mun-cam-9

Hình 9. Sữa rửa mặt Obagi360 Exfoliating

5.2. Tẩy tế bào chết định kỳ

Tẩy tế bào chết đều đặn 2-3 lần mỗi tuần giúp loại bỏ lớp tế bào chết trên bề mặt da, ngăn ngừa tắc nghẽn lỗ chân lông. Khi tế bào chết được loại bỏ, làn da sẽ trở nên mịn màng hơn, dễ dàng hấp thụ các sản phẩm dưỡng da khác, đồng thời mang lại vẻ sáng khỏe và đều màu cho làn da.

mun-cam-10
Hình 10. Tẩy tế bào chết đều đặn 2-3 lần mỗi tuần giúp loại bỏ lớp tế bào chết trên bề mặt da, ngăn ngừa tắc nghẽn lỗ chân lông

5.3. Dưỡng ẩm da

Da thiếu ẩm sẽ dễ tiết dầu nhiều hơn, làm tăng nguy cơ bít tắc lỗ chân lông và gây mụn. Bạn nên chọn kem dưỡng ẩm nhẹ, không gây bí da và có khả năng cấp nước như các sản phẩm chứa Niacinamide, Hyaluronic Acid.

mun-cam-11

Hình 11. Cung cấp đủ độ ẩm cho da giúp tái cân đối làn da, giảm bớt các phản ứng kích ứng và tình trạng mụn cám

5.4. Sử dụng sản phẩm đặc trị mụn

Đối với mụn cám, việc sử dụng sản phẩm chứa retinoids, salicylic acid hoặc azelaic acid có thể giúp làm thông thoáng lỗ chân lông, giảm viêm và ngăn ngừa mụn mới hình thành. 

5.5. Bảo vệ da bằng kem chống nắng

Khi điều trị mụn, đặc biệt với các sản phẩm như retinoids hoặc AHA/BHA, da sẽ nhạy cảm hơn với tia UV. Vì vậy, sử dụng kem chống nắng phổ rộng hàng ngày giúp bảo vệ da khỏi tác hại từ ánh nắng mặt trời và ngăn ngừa việc hình thành sẹo mụn.

Kem chống nắng phổ rộng Obagi Sun Shield Matte Broad Spectrum SPF 50 là sản phẩm lý tưởng nhờ chứa các màng lọc với công nghệ đặc biệt, bảo vệ toàn diện cho da trước tia UVA và UVB. Với kết cấu mỏng nhẹ không gây mụn, kem chống nắng Obagi đã được kiểm nghiệm bởi các chuyên gia da liễu và phù hợp cho mọi loại da. 

mun-cam-12

Hình 12. Kem Chống Nắng Phổ Rộng Chống Tia UVA UVB Obagi Sun Shield Matte Broad Spectrum SPF50

5.6. Giữ lối sống lành mạnh

Chế độ ăn uống cân đối, uống đủ nước, tránh đồ ăn dầu mỡ, đường và stress có thể giúp kiểm soát sự xuất hiện của mụn cám. Ngoài ra, hãy duy trì giấc ngủ đều đặn và thư giãn tinh thần để giúp da khỏe mạnh hơn.

5.7. Tránh chạm tay vào mặt và nặn mụn

Những hành động như chạm tay lên mặt hay nặn mụn không chỉ tạo điều kiện cho vi khuẩn lây lan mà còn làm tăng nguy cơ viêm nhiễm, dẫn đến tình trạng da trở nên xấu đi. Thay vì tự ý xử lý, bạn nên để việc lấy nhân mụn cho các bác sĩ da liễu hoặc những chuyên gia có kinh nghiệm. Họ sẽ giúp bạn xử lý mụn một cách an toàn và hiệu quả hơn.

6. Những câu hỏi phổ biến về mụn cám

6.1 Có nên nặn mụn cám không?

Việc nặn mụn cám thường không được khuyến khích bởi vì khi nặn không đúng cách, bạn có thể gây tổn thương da, làm viêm nhiễm và để lại sẹo.

6.2 Lột mụn cám có an toàn cho da hay không?

Lột mụn cám bằng miếng dán lột hoặc các sản phẩm có tác dụng tương tự có thể mang lại hiệu quả tạm thời, nhưng lại không an toàn cho da nếu sử dụng thường xuyên. Khi lột mụn, da có thể bị kích ứng và làm tổn thương hàng rào bảo vệ da

6.3 Nặn mụn cám xong phải làm gì để da nhanh phục hồi?

Trước hết, bạn nên sử dụng các sản phẩm có chứa thành phần kháng khuẩn, chống viêm để làm dịu vùng da vừa nặn. Bên cạnh đó, việc cấp ẩm cho da mặt và tái tạo da bằng các sản phẩm dưỡng ẩm nhẹ nhàng, chứa thành phần phục hồi như Panthenol hoặc Niacinamide cũng rất quan trọng. Cuối cùng, đừng quên bảo vệ da khỏi tia UV bằng kem chống nắng phổ rộng để tránh sạm da và tình trạng viêm nhiễm sau nặn mụn.

mun-cam-13
Hình 13. Sử dụng kem chống nắng phổ rộng để tránh sạm da và tình trạng viêm nhiễm sau nặn mụn cám

6.4 Mụn cám có tự biến mất không?

Mụn cám thường không tự biến mất hoàn toàn mà cần được chăm sóc và điều trị đúng cách. Nếu không được xử lý, mụn cám có thể trở thành mụn viêm hoặc làm tắc nghẽn lỗ chân lông, dẫn đến các vấn đề da khác. 

Mụn cám có thể gây nhiều phiền toái trong cuộc sống hàng ngày nhưng với sự hiểu biết đúng đắn về nguyên nhân cũng như cách xử lý, bạn hoàn toàn có thể đánh bại chúng. Bên cạnh việc duy trì thói quen chăm sóc da hợp lý, việc lựa chọn sản phẩm phù hợp cũng đóng vai trò quan trọng trong quá trình điều trị. Thương hiệu Obagi với các sản phẩm chuyên biệt, chứa thành phần hiệu quả như Retinoids và AHA/BHA, giúp làm sạch sâu, tẩy tế bào chết và ngăn ngừa mụn cám quay trở lại. Hãy để Obagi đồng hành cùng bạn trong hành trình tìm lại làn da mịn màng, rạng rỡ!

Tư liệu tham khảo:

Jat, Y. S., Malviya, R., & Gupta, V. Formulation Development and Evaluation of Anti-acne Lotion using Novel Excipients Rice Bran Wax.