Bạn có biết rằng việc bỏ qua kem chống nắng mỗi ngày có thể gây hại cho làn da của mình? Mặc dù không phải lúc nào bạn cũng thấy ngay hậu quả, nhưng nếu không bảo vệ da đúng cách, những tác hại của việc không dùng kem chống nắng sẽ dần dần xuất hiện. Vậy có những hậu quả nào có thể xảy ra nếu bạn không sử dụng kem chống nắng? Hãy cùng Obagi tìm hiểu trong bài viết này để bảo vệ làn da khỏe mạnh mỗi ngày.
1. Kem chống nắng là gì? Phân loại các dòng kem chống nắng
Kem chống nắng là sản phẩm chăm sóc da có tác dụng bảo vệ làn da khỏi tác hại của tia UV (tia cực tím) từ ánh nắng mặt trời. Tia UV có thể gây tổn thương da, dẫn đến các vấn đề như nám da, tàn nhang, lão hóa sớm, thậm chí là ung thư da nếu không được bảo vệ đúng cách. Khi này, kem chống nắng sẽ tạo một lớp màng bảo vệ trên da, giúp ngăn ngừa sự thâm nhập của tia UV, giữ cho da luôn khỏe mạnh.
Kem chống nắng có thể được phân loại dựa trên nhiều yếu tố khác nhau. Bạn có thể tham khảo một số cách phân loại sau:
Theo chỉ số chống nắng (SPF):
SPF 15-30: Phù hợp cho những người ít tiếp xúc với ánh nắng hoặc ở trong nhà, giúp bảo vệ da khỏi tia UVB ở mức độ nhẹ.
SPF 30-50: Phù hợp với những người tiếp xúc nhiều với ánh nắng mặt trời hoặc hoạt động ngoài trời, đảm bảo bảo vệ tốt hơn cho da.
SPF trên 50: Dành cho những ai có làn da nhạy cảm, da dễ bị cháy nắng hoặc tiếp xúc với nắng trong thời gian dài.

Theo loại tia chống lại:
Kem chống nắng phổ rộng: Có khả năng bảo vệ da khỏi cả hai loại tia UVB và UVA, giúp bảo vệ da toàn diện hơn.
Kem chống nắng chỉ chống tia UVB: Chủ yếu bảo vệ da khỏi tia UVB - Tác nhân chính gây cháy nắng và bỏng da.
Theo kết cấu và thành phần:
Kem chống nắng vật lý (Mineral Sunscreen): Chứa các thành phần như zinc oxide hoặc titanium dioxide, giúp phản chiếu và ngăn tia UV tác động vào da. Sản phẩm này thường phù hợp cho da nhạy cảm.
Kem chống nắng hóa học (Chemical Sunscreen): Chứa các thành phần như avobenzone, octinoxate... hấp thụ tia UV và chuyển hóa thành nhiệt. Loại kem chống nắng này dễ thẩm thấu vào da, không để lại vết trắng như kem chống nắng vật lý.
Kem chống nắng lai (Hybrid Sunscreen): Là sự kết hợp giữa kem chống nắng vật lý lai hóa học. Loại kem này có thể vừa tạo lớp bảo vệ vật lý, vừa hấp thụ và chuyển hóa tia UV thành nhiệt. Từ đó giúp bảo vệ da toàn diện mà không để lại vết trắng. Nếu bạn đang tìm kiếm một lựa chọn kem chống nắng lai phù hợp cho da dầu hoặc da hỗn hợp, bạn có thể tham khảo Obagi Sun Shield Matte Broad Spectrum SPF 50 và Obagi Sun Shield Tint Broad Spectrum SPF 50 Warm.
Obagi Sun Shield Matte Broad Spectrum SPF 50: Kem chống nắng này kết hợp giữa các thành phần chống nắng vật lý và hóa học, giúp bảo vệ da khỏi tia UVA và UVB hiệu quả. Với kết cấu mỏng nhẹ, sản phẩm giúp kiểm soát dầu, không gây bít tắc lỗ chân lông.

Obagi Sun Shield Tint Broad Spectrum SPF 50 Warm: Sản phẩm này không chỉ bảo vệ da khỏi tia UV mà còn giúp nâng tông da tự nhiên với màu oliu dành cho da ngăm.

Cả hai sản phẩm đều phù hợp với mọi loại da, không gây mụn và đã được bác sĩ da liễu kiểm nghiệm, là sự lựa chọn lý tưởng cho việc bảo vệ da hàng ngày.
Theo dạng sản phẩm:
Kem chống nắng: Thường có kết cấu đặc, phù hợp với da khô hoặc da thường.
Gel chống nắng: Thích hợp cho da dầu hoặc da dễ bị mụn vì gel thẩm thấu nhanh và không nhờn dính.
Xịt chống nắng: Tiện lợi, dễ sử dụng, phù hợp cho những ai có lịch trình bận rộn.
2. Tác hại của việc không dùng kem chống nắng mỗi ngày
Việc không sử dụng kem chống nắng mỗi ngày có thể gây ra nhiều tác hại lâu dài cho làn da. Dưới đây là những tác hại có thể xảy ra khi bạn bỏ qua bước bảo vệ này:
Lão hóa da sớm: Tia UV, đặc biệt là UVA, phá hủy collagen trong da, khiến da mất độ đàn hồi và hình thành nếp nhăn. Nếu không bảo vệ da, quá trình này sẽ diễn ra nhanh chóng, từ đó làm da bạn trông già nua hơn.
Nám, tàn nhang và đốm nâu: Tia UVB kích thích sản xuất melanin, gây nám, tàn nhang và đốm nâu. Nếu không dùng kem chống nắng, tình trạng này sẽ trở nên nghiêm trọng và khó điều trị.
Tăng nguy cơ ung thư da: Tia UV từ ánh nắng mặt trời có thể làm tổn thương DNA trong tế bào da, dẫn đến nguy cơ ung thư da như ung thư tế bào đáy và melanoma.
Da bị cháy nắng và bỏng rát: Khi không thoa kem chống nắng, da dễ bị cháy nắng, gây đỏ, sưng tấy, đau rát và bong tróc, làm tổn thương tế bào và giảm sức đề kháng của da.
Giảm khả năng tự bảo vệ của da: Nếu không bôi kem chống nắng, da sẽ mất khả năng tự bảo vệ trước tác hại của tia UV. Khi da tiếp xúc với ánh nắng càng lâu, khả năng phục hồi và tái tạo da sẽ càng suy giảm, khiến da yếu và dễ lão hóa.
Tóm lại, bỏ qua kem chống nắng mỗi ngày có thể để lại nhiều tác hại nghiêm trọng cho da, ảnh hưởng đến sức khỏe và vẻ đẹp lâu dài của làn da.
3. Hướng dẫn cách dùng kem chống nắng hiệu quả
Để kem chống nắng phát huy tối đa hiệu quả, bạn cần sử dụng đúng cách. Dưới đây là hướng dẫn chi tiết giúp bạn bảo vệ làn da tốt nhất:
Bước 1: Rửa mặt sạch
Trước khi thoa kem chống nắng, bạn cần làm sạch da mặt. Dùng sữa rửa mặt phù hợp với loại da của bạn để loại bỏ bụi bẩn, dầu thừa và tạp chất. Da sạch sẽ giúp kem chống nắng thẩm thấu tốt hơn và phát huy tác dụng.
Bước 2: Dưỡng ẩm
Sau khi rửa mặt, bạn nên thoa một lớp kem dưỡng ẩm nhẹ nhàng. Điều này đặc biệt quan trọng nếu bạn sở hữu làn da khô hoặc da nhạy cảm. Kem dưỡng ẩm giúp cân bằng độ ẩm cho da và tạo lớp nền tốt cho kem chống nắng.
Bước 3: Thoa kem chống nắng
Lượng kem: Sử dụng khoảng 1-2 ngón tay kem cho mặt và cổ. Đảm bảo rằng bạn thoa đủ lượng để bảo vệ da.
Thoa đều: Chấm kem chống nắng lên 5 điểm chính trên mặt (trán, mũi, cằm, 2 má) và thoa đều ra toàn bộ khuôn mặt, kể cả vùng cổ.
Massage nhẹ: Xoa nhẹ để kem thẩm thấu đều và không để lại vệt trắng.
Bước 4: Chờ kem chống nắng thẩm thấu
Sau khi thoa kem, hãy đợi khoảng 15-20 phút trước khi tiếp xúc với ánh nắng mặt trời. Thời gian này giúp kem chống nắng phát huy hiệu quả bảo vệ da.
Bước 5: Thoa lại kem chống nắng
Để đảm bảo hiệu quả bảo vệ da suốt cả ngày, bạn cần bôi lại kem chống nắng lần 2 sau mỗi 2-3 giờ tiếp xúc với ánh nắng, đặc biệt khi tham gia các hoạt động ngoài trời, đổ mồ hôi hoặc bơi lội. Việc này giúp duy trì lớp bảo vệ tối ưu cho làn da trước tác hại của tia UV.
Bước 6: Tẩy trang vào cuối ngày
Vào cuối ngày, đừng quên tẩy trang để loại bỏ kem chống nắng và các bụi bẩn.

4. Bí quyết chọn kem chống nắng phù hợp với từng loại da
Chọn kem chống nắng phù hợp với từng loại da là một yếu tố quan trọng để bảo vệ da hiệu quả và tránh tình trạng da bị kích ứng. Dưới đây là bí quyết chọn kem chống nắng phù hợp với từng loại da:
4.1 Kem chống nắng cho da dầu
Nếu bạn sở hữu làn da dầu, kem chống nắng dạng gel hoặc sữa là lựa chọn hợp lý nhất. Những sản phẩm này có kết cấu nhẹ, thẩm thấu nhanh và không gây nhờn rít, giúp da luôn khô thoáng. Kem chống nắng oil-free (không dầu) và matte (kiềm dầu) sẽ giúp kiểm soát bã nhờn hiệu quả, giảm thiểu tình trạng bóng nhờn trên mặt. Nếu bạn có lịch trình bận rộn, kem chống nắng dạng xịt cũng là lựa chọn tiện lợi để thoa lại mà không lo da bị nhờn.
4.2 Kem chống nắng cho da khô
Những ai da khô nên ưu tiên kem chống nắng có kết cấu kem hoặc lotion để bổ sung độ ẩm cho da suốt cả ngày. Những sản phẩm này thường chứa thành phần dưỡng ẩm như glycerin, hyaluronic acid hay ceramide, giúp da mềm mại và ngậm nước suốt cả ngày. Tránh sử dụng kem chống nắng có chứa cồn vì chúng có thể làm da thêm khô và dễ bị kích ứng.
4.3 Kem chống nắng cho da nhạy cảm
Đối với da nhạy cảm, kem chống nắng vật lý (mineral sunscreen) là lựa chọn tốt nhất. Sản phẩm này chứa các thành phần như zinc oxide hoặc titanium dioxide, giúp phản chiếu tia UV và không gây kích ứng. Kem chống nắng vật lý thích hợp cho da nhạy cảm vì chúng ít có khả năng gây kích ứng hơn so với kem chống nắng hóa học. Hãy chọn sản phẩm không có hương liệu và các thành phần hóa học mạnh mẽ như avobenzone, octinoxate để bảo vệ da một cách an toàn.
4.4 Kem chống nắng cho da mụn
Khi lựa chọn kem chống nắng cho da mụn, bạn nên tìm các sản phẩm oil-free và non-comedogenic (không gây tắc nghẽn lỗ chân lông). Kem chống nắng dạng gel hoặc sữa có kết cấu nhẹ, dễ thẩm thấu và không gây bít tắc lỗ chân lông, giúp ngăn ngừa mụn cho da. Hãy tránh các sản phẩm kem chống nắng kết cấu dày và chứa quá nhiều thành phần dưỡng ẩm vì chúng có thể làm tắc nghẽn lỗ chân lông và gây ra mụn.
4.5 Kem chống nắng cho da lão hóa
Nếu da của ban bắt đầu lão hóa, hãy chọn kem chống nắng có kết hợp các chất chống oxy hóa như vitamin C, vitamin E hoặc trà xanh. Những thành phần này giúp bảo vệ da khỏi tác động của gốc tự do và ngăn ngừa lão hóa da. Kem chống nắng có chỉ số SPF từ 30 trở lên và bảo vệ da khỏi cả tia UVA và UVB sẽ giúp ngăn ngừa các dấu hiệu lão hóa như nếp nhăn, da chảy xệ.
4.6 Kem chống nắng cho da hỗn hợp
Da hỗn hợp nên chọn kem chống nắng có kết cấu lotion hoặc gel với khả năng kiềm dầu ở vùng chữ T và cung cấp độ ẩm cho các vùng má khô. Các sản phẩm này giúp da giữ được độ ẩm cần thiết mà không gây bóng nhờn.
5. Những ai cần thoa kem chống nắng và đối tượng không nên sử dụng
Dưới đây là những đối tượng nên và không nên sử dụng kem chống nắng, giúp bạn hiểu rõ hơn về cách bảo vệ da hiệu quả và đúng cách.
Đối tượng nên sử dụng kem chống nắng:
- Người làm việc ngoài trời
- Người có da nhạy cảm
- Người muốn ngăn ngừa lão hóa
- Người có da dễ bị nám, tàn nhang
- Người có da mụn
- Phụ nữ mang thai
Đối tượng không nên sử dụng kem chống nắng:
- Trẻ em dưới 6 tháng tuổi
- Người có da kích ứng hoặc vết thương hở
- Người dị ứng với thành phần kem chống nắng
- Người có da cực kỳ khô hoặc bong tróc
Tư liệu tham khảo:
Pathak, M. A. (1982). Sunscreens: topical and systemic approaches for protection of human skin against harmful effects of solar radiation. Journal of the American Academy of Dermatology, 7(3), 285-312.
Autier, P. (2009). Sunscreen abuse for intentional sun exposure. British Journal of Dermatology, 161(s3), 40-45.