Đối với những ai có làn da nhạy cảm hoặc đang gặp tình trạng kích ứng, việc tìm ra một quy trình skincare phù hợp không phải là điều đơn giản. Lúc này, da cần sự chăm sóc đặc biệt và các sản phẩm skincare cho da bị kích ứng phải được lựa chọn cẩn thận để tránh làm tình trạng trở nên nghiêm trọng hơn. Trong bài viết này, Obagi sẽ hướng dẫn chi tiết từng bước skincare cho da bị kích ứng, giúp bạn xây dựng một quy trình hiệu quả để làm dịu da, giảm kích ứng và phục hồi sức khỏe cho làn da của mình.
1. Thế nào là kích ứng da?
Kích ứng da là tình trạng khi da phản ứng xấu với một chất hoặc điều kiện nào đó, khiến da trở nên đỏ, ngứa, khô hoặc khó chịu. Phản ứng này thường xảy ra do da bị làm tổn thương hoặc bị kích thích bởi các yếu tố không phù hợp.
Ví dụ:
- Khi bạn sử dụng một sản phẩm mới như sữa rửa mặt, kem dưỡng hoặc mỹ phẩm có thành phần mà da không hợp thì da có thể bị đỏ hoặc ngứa.
- Da có thể bị khô ráp hoặc bong tróc khi bạn ở trong điều kiện thời tiết khô hanh.
Hình 1. Kích ứng da là tình trạng khi da phản ứng xấu với một chất hoặc điều kiện nào đó
2. Nguyên nhân khiến da bị kích ứng
Có nhiều nguyên nhân khác nhau có thể khiến da bị kích ứng. Dưới đây là các nguyên nhân phổ biến mà bạn có thể tham khảo:
Tác động của ánh nắng mặt trời: Tia UV từ ánh nắng mặt trời có thể làm tổn thương lớp màng bảo vệ tự nhiên của da. Khi da tiếp xúc quá nhiều với ánh sáng mặt trời mà không được bảo vệ bằng kem chống nắng thì có thể dẫn đến tình trạng da bị cháy nắng, đỏ và kích ứng. Tia UV gây tổn thương da bằng cách làm giảm độ ẩm và gây suy yếu cấu trúc da, khiến da trở nên nhạy cảm hơn.
Yếu tố môi trường: Các yếu tố như ô nhiễm không khí, bụi bẩn, khí thải từ xe cộ,... có thể bám vào da và gây kích ứng. Khi da tiếp xúc với các chất ô nhiễm này, chúng có thể làm tắc nghẽn lỗ chân lông, từ đó tăng sự nhạy cảm và kích ứng da.
Thay đổi thời tiết: Sự thay đổi nhiệt độ và độ ẩm có thể ảnh hưởng đến tình trạng da. Ví dụ, thời tiết khô và lạnh có thể làm da mất nước, dẫn đến khô căng và kích ứng. Ngược lại, thời tiết nóng và ẩm có thể làm tăng tiết dầu, mồ hôi, gây ra mụn và dẫn đến kích ứng.
Mùi hương và các thành phần hóa học: Dù là từ các sản phẩm tổng hợp hay tinh dầu tự nhiên thì mùi hương vẫn có khả năng gây kích ứng da. Những mùi hương này thường chứa các hợp chất bay hơi mà có thể gây ra phản ứng viêm trên da. Những người có làn da nhạy cảm thường dễ bị kích ứng hơn khi tiếp xúc với các sản phẩm có mùi hương mạnh hoặc các thành phần hóa học trong sản phẩm chăm sóc da.
3. Da bị kích ứng có những dấu hiệu gì?
Việc nhận ra từng dấu hiệu khi da bị kích ứng không chỉ giúp bạn kịp thời xử lý tình trạng da mà còn giúp bạn lựa chọn sản phẩm chăm sóc phù hợp. Hãy cùng Obagi khám phá những biểu hiện của kích ứng da ngay sau đây để bảo vệ làn da của bạn tốt nhất nhé!
3.1 Cảm giác nóng rát và ngứa râm ran:
Sau khi tiếp xúc với tác nhân như hóa chất hoặc sản phẩm chăm sóc da, bạn có thể cảm thấy da nóng rát và ngứa râm ran. Cảm giác này có thể kéo dài từ vài phút đến khoảng một giờ. Đây là dấu hiệu cho thấy da đang phản ứng với tác nhân gây kích ứng và lớp bảo vệ da có thể đang bị tổn thương hoặc viêm.
3.2 Da bị sưng đỏ:
Kích ứng da thường khiến da trở nên đỏ và sưng, đặc biệt là ở các vùng tiếp xúc trực tiếp với tác nhân kích ứng. Phản ứng sưng, đỏ là phản ứng viêm của da nhằm bảo vệ khỏi tác nhân gây hại. Da có thể bị sưng nhẹ hoặc trở nên nghiêm trọng hơn tùy thuộc vào mức độ kích ứng và độ nhạy cảm của da.
3.3 Da bị khô sần, bong tróc và xuất hiện mẩn đỏ hoặc mụn nước li ti:
Da bị kích ứng có thể trở nên khô sần và bong tróc do sự mất nước hoặc tổn thương lớp bảo vệ da. Tình trạng mẩn đỏ, mụn nước li ti và các đốm nâu có thể xuất hiện như một phản ứng của da để xử lý phản ứng viêm và kích ứng. Những dấu hiệu này thường cho thấy da đang gặp khó khăn trong việc duy trì độ ẩm và phục hồi.
3.4 Hiện tượng đau và đỏ mắt, ngứa mắt, chảy nước mắt:
Khu vực quanh mắt rất nhạy cảm và dễ bị kích ứng hơn những vùng khác. Nếu tác nhân gây kích ứng tiếp xúc với vùng mắt, bạn có thể gặp phải tình trạng đau mắt, đỏ mắt, ngứa mắt và chảy nước mắt. Phản ứng này có thể là dấu hiệu của viêm hoặc dị ứng.
3.5 Ngứa ngáy liên tục:
Ngứa là dấu hiệu phổ biến của kích ứng da và có thể kéo dài liên tục mà không thuyên giảm. Ngứa ngáy xảy ra do các tác nhân gây kích ứng làm kích thích các dây thần kinh trên da, dẫn đến cảm giác khó chịu trên da.
4. Hướng dẫn 6 bước skincare cho da bị kích ứng
Để chăm sóc làn da bị kích ứng một cách hiệu quả và giúp da nhanh chóng phục hồi, việc tuân thủ đúng quy trình skincare là vô cùng quan trọng. Dưới đây là 6 bước chăm sóc da đơn giản nhưng lại rất cần thiết để bạn bảo vệ và làm dịu làn da đang gặp phải vấn đề:
Bước 1: Tẩy trang kỹ lưỡng
Ngay cả khi da bị kích ứng, việc tẩy trang vẫn cần được thực hiện để loại bỏ bụi bẩn, dầu thừa và các sản phẩm trang điểm còn sót lại trên da. Hãy chọn sản phẩm tẩy trang dạng dầu hoặc nước, không chứa cồn và hương liệu để tránh làm da bị khô hoặc kích ứng thêm.
Bước 2: Sử dụng sữa rửa mặt an toàn, dịu nhẹ
Da bị kích ứng rất nhạy cảm, vì vậy bạn nên lựa chọn những loại sữa rửa mặt có thành phần lành tính. Các sản phẩm không chứa chất tạo bọt mạnh như sulfate, không có hương liệu và chất bảo quản sẽ giúp làm sạch da mà không gây tổn thương hoặc khô da thêm. Chú trọng sản phẩm có chiết xuất thiên nhiên như chiết xuất lô hội hay hoa cúc để làm dịu da.
Hình 2. Bạn nên lựa chọn những loại sữa rửa mặt có thành phần lành tính khi da bị kích ứng
Bước 3: Dùng nước cân bằng (toner) để làm dịu da
Toner giúp cân bằng độ pH cho da và cung cấp độ ẩm tức thì. Khi da đang bị kích ứng, bạn nên sử dụng những loại toner không cồn, không hương liệu và có chiết xuất làm dịu như chiết xuất hoa hồng, nước hoa cú hoặc các thành phần như glycerin để giữ ẩm và làm dịu làn da bị đỏ và ngứa. Một sản phẩm Toner từ nhà Obagi với công thức đặc biệt không chứa cồn mà bạn nên xem xét là Toner cân bằng pH trên da Obagi Nu-Derm 2. Sản phẩm được tạo ra với công thức đặc biệt gồm những thành phần sau:
Chiết xuất cây phỉ: Nổi tiếng với khả năng làm dịu, kháng viêm và loại bỏ dầu thừa, giúp da luôn trong tình trạng cân bằng và không bị quá khô.
Lô hội: Được biết đến như một chất dưỡng ẩm tự nhiên, có khả năng chống oxy hóa và giảm viêm, giúp làn da dịu nhẹ sau khi tiếp xúc với tác nhân gây kích ứng.
Sử dụng Obagi Nu-derm 2 sau bước rửa mặt không chỉ giúp cân bằng lại độ pH mà còn giúp loại bỏ bất kỳ bụi bẩn, dầu thừa còn sót lại trên da, từ đó chuẩn bị da để hấp thu tốt hơn các sản phẩm dưỡng sau đó.
Hình 3. Bạn nên sử dụng loại toner không cồn, không hương liệu và có chiết xuất làm dịu để làm dịu làn da kích ứng
Bước 4: Sử dụng tinh chất dưỡng da (serum)
Serum giúp tăng cường sức đề kháng cho da và phục hồi hàng rào bảo vệ da. Bạn có thể chọn serum có chứa các thành phần dịu nhẹ và phục hồi như hyaluronic acid để dưỡng ẩm sâu, niacinamide giúp làm dịu mẩn đỏ hoặc ceramides để củng cố hàng rào bảo vệ da. Ngoài ra, bạn nên tránh các sản phẩm có chứa acid mạnh hoặc các thành phần dễ gây kích ứng như AHA, BHA,... Hiểu được nhu cầu của bạn, Obagi đã cho ra mắt sản phẩm Serum Vitamin B3 Obagi Daily Hydro-Drops cấp ẩm & làm dịu da. Dưới đây là lý do tại sao sản phẩm này là sự lựa chọn hoàn hảo cho làn da bị kích ứng và cần chăm sóc đặc biệt:
Đặc điểm nổi bật:
Công nghệ Isoplentix™: Serum này sử dụng công nghệ vi lỏng Isoplentix™ để giữ nguyên độ tinh khiết của các thành phần hoạt chất. Công nghệ này giúp các dưỡng chất dễ dàng thẩm thấu vào da, mang lại hiệu quả tối ưu mà không để lại lớp bóng nhờn trên da.
Kết cấu dạng gel mới lạ: Serum có kết cấu dạng gel cùng các hạt tinh chất tan ngay khi thoa lên da, giúp cung cấp độ ẩm sâu mà không gây cảm giác nặng nề hay bết dính.
Thành phần chính:
Vitamin B3 (Niacinamide): Đây là thành phần tiêu chuẩn vàng trong việc làm dịu da. Vitamin B3 giúp giảm kích ứng, làm sáng da và cải thiện sức đề kháng của da. Nó cũng giúp làm mờ vết thâm và hỗ trợ điều trị mụn, rất phù hợp cho làn da nhạy cảm.
Dầu Abyssinian: Loại dầu này cung cấp độ ẩm kịp thời cho da, giúp ngăn chặn tình trạng khô ráp và bong tróc. Dầu Abyssinian cũng chứa các axit béo omega-9 và omega-6, giúp làm mềm và nuôi dưỡng da hiệu quả.
Tinh dầu Hibiscus: Tinh dầu này không chỉ hỗ trợ làm ẩm và săn chắc da mà còn chứa AHA, giúp kích thích sản sinh tế bào mới. Từ đó mang lại cho làn da vẻ ngoài căng khỏe và rạng rỡ hơn.
Vitamin E: Là một chất chống oxy hóa mạnh, Vitamin E giúp giảm mờ nếp nhăn và tăng cường khả năng bảo vệ da trước các tác hại từ môi trường.
Tinh dầu hạt hướng dương: Có tác dụng kháng khuẩn và kháng viêm, giúp làm dịu da tổn thương và giảm mụn trứng cá hiệu quả.
Hiệu quả sử dụng: 91% người dùng cho biết cảm thấy da mượt mà hơn với lần sử dụng đầu tiên, nhờ vào công thức cấp ẩm và làm mềm tức thì của sản phẩm.
Hình 4. Serum giúp tăng cường sức đề kháng cho da và phục hồi hàng rào bảo vệ da
Bước 5: Sử dụng kem dưỡng ẩm
Kem dưỡng ẩm là bước không thể thiếu để bảo vệ da khỏi mất nước và giúp da duy trì độ ẩm cũng như phục hồi khi bị kích ứng. Bạn nên xem xét chọn các loại kem dưỡng ẩm không chứa hương liệu, paraben và các chất gây kích ứng khác. Các thành phần như ceramide, glycerin và bơ hạt mỡ là những lựa chọn an toàn để làm dịu và phục hồi da. Kem hỗ trợ phục hồi & ổn định hệ vi sinh trên da - Obagi Rebalance Skin Barrier Recovery Cream là một sản phẩm lý tưởng cho làn da của bạn khi bị kích ứng.
Đặc điểm nổi bật:
Loại da phù hợp: Kem dưỡng này đặc biệt thích hợp cho những người có làn da khô, mất nước và nhạy cảm. Nó giúp làm dịu và cân bằng hệ vi sinh trên da, đặc biệt là sau khi sử dụng các sản phẩm tẩy tế bào chết, retinoid hoặc các chất gây kích ứng khác.
Công nghệ BarrierPlex™: Đây là công nghệ độc quyền của Obagi, kết hợp hệ lợi khuẩn lên men với các thành phần cấp ẩm và làm dịu. Công nghệ này giúp phục hồi và cân bằng hệ vi sinh tự nhiên của da, hỗ trợ sửa chữa hàng rào bảo vệ da.
Thành phần chính:
Postbiotics: Các chất này giúp tăng cường bảo vệ và nâng cao đề kháng tự nhiên của da, giúp da trở nên khỏe mạnh và ít bị kích ứng hơn.
Tảo xanh: Có tác dụng làm dịu kích ứng và phục hồi da hiệu quả. Tảo xanh giúp giảm tình trạng đỏ và viêm, đồng thời hỗ trợ phục hồi da nhanh chóng.
Ceramides: Là thành phần thiết yếu cho hàng rào bảo vệ da. Ceramides giúp duy trì độ ẩm, làm giảm tình trạng khô da và bảo vệ da khỏi các tác nhân gây hại từ môi trường.
Niacinamide: Còn gọi là Vitamin B3, giúp làm giảm kích ứng, tăng cường sức khỏe da và mang lại làn da sáng khỏe. Niacinamide còn giúp cải thiện tình trạng da không đều màu và làm mờ các vết thâm nhanh chóng.
Squalane: Đây là thành phần cấp ẩm hiệu quả, giúp duy trì lớp màng da khỏe mạnh và làm mềm da. Hoạt chất này còn giúp làm giảm tình trạng khô ráp, bong tróc và cải thiện độ đàn hồi của da.
Hiệu quả sử dụng:
Giảm kích ứng tức thì: Obagi Rebalance Skin Barrier Recovery Cream giúp làm dịu và bổ sung độ ẩm ngay lập tức, giảm cảm giác kích ứng và khó chịu trên da.
Cân bằng hệ vi sinh tự nhiên của da: Giúp duy trì sự cân bằng của hệ vi sinh, từ đó hỗ trợ phục hồi và bảo vệ hàng rào bảo vệ da, giúp làn da trông khỏe mạnh và mịn màng hơn.
Hình 5. Obagi Rebalance Skin Barrier Recovery Cream là một sản phẩm lý tưởng cho làn da của bạn khi bị kích ứng
Bước 6: Sử dụng kem chống nắng
Dù da bị kích ứng hay không thì việc bảo vệ da khỏi tác hại của tia UV vẫn rất quan trọng. Bạn nên ưu tiên chọn kem chống nắng vật lý (chứa zinc oxide hoặc titanium dioxide) vì chúng ít gây kích ứng hơn so với kem chống nắng hóa học. Nếu bạn đang tìm sản phẩm chống nắng vật lý phổ rộng giúp bảo vệ da toàn diện thì Obagi Sun Shield Matte Broad Spectrum SPF50 là một lựa chọn lý tưởng.
Đặc điểm nổi bật:
Bảo vệ phổ rộng: Kem chống nắng Obagi Sun Shield Matte Broad Spectrum SPF50 cung cấp khả năng bảo vệ da khỏi cả tia UVA và UVB. Nhờ đó giúp ngăn ngừa các tác hại từ ánh nắng mặt trời như cháy nắng, lão hóa sớm và nguy cơ ung thư da.
Công thức không gây mụn và không gây kích ứng: Sản phẩm đã được bác sĩ da liễu thử nghiệm và xác nhận không gây bít tắc lỗ chân lông, không gây mụn và không kích ứng. Đây là yếu tố đặc biệt quan trọng đối với những người có làn da nhạy cảm hoặc dễ bị kích ứng.
Kết cấu mỏng nhẹ và lớp nền mịn lì: Kem chống nắng có kết cấu nhẹ, thẩm thấu nhanh và để lại lớp nền mịn lì trên da, không gây cảm giác nặng nề hay nhờn rít. Vì thế, sản phẩm phù hợp để sử dụng hàng ngày và dễ dàng kết hợp với các sản phẩm trang điểm khác.
Không chứa hương liệu: Được cho ra mắt với mục đích giảm thiểu khả năng gây kích ứng, sản phẩm không chứa hương liệu, giúp bảo vệ da nhạy cảm khỏi các phản ứng không mong muốn.
Thành phần chính:
Homosalate 10% và Octisalate 5%: Đây là các thành phần chống nắng hữu cơ giúp bảo vệ da khỏi tia UVB. Chúng hoạt động bằng cách hấp thụ tia UV và chuyển hóa thành nhiệt, từ đó ngăn ngừa tổn thương cho da.
Zinc Oxide 16,5%: Là một hoạt chất chống nắng vô cơ, Zinc Oxide cung cấp khả năng bảo vệ da khỏi cả tia UVA và UVB. Zinc Oxide hoạt động bằng cách phản xạ và tán xạ tia UV, giúp bảo vệ da một cách hiệu quả mà không gây kích ứng.
Hình 6. Ưu tiên chọn kem chống nắng vật lý vì chúng ít gây kích ứng hơn so với kem chống nắng hóa học
5. Những thành phần dễ gây kích ứng da
Để bảo vệ làn da khỏi sự kích ứng không mong muốn, việc nhận diện các thành phần có khả năng gây kích ứng là điều cần thiết. Dưới đây là những thành phần thường gây ra kích ứng cho da mà bạn nên lưu ý khi lựa chọn sản phẩm chăm sóc da:
Hương liệu: Được thêm vào nhiều sản phẩm chăm sóc da mặt để tạo hương thơm dễ chịu. Tuy nhiên, chúng thường là nguyên nhân gây kích ứng, đặc biệt với làn da nhạy cảm. Các loại hương liệu bao gồm cả tinh dầu như bạc hà, bergamot hoặc citrus, có thể gây đỏ, ngứa và làm da bị kích ứng.
Cồn: Thường được sử dụng trong các sản phẩm chăm sóc da mặt để làm khô dầu thừa. Tuy nhiên, loại chất này có thể làm da khô quá mức, phá vỡ hàng rào bảo vệ của da và gây kích ứng. Các loại cồn như "SD alcohol", "denatured alcohol" và "isopropyl alcohol" thường gây khô da và kích ứng. Ngược lại, các loại cồn như "cetyl alcohol", "stearyl alcohol" và "cetearyl alcohol" thường ít gây kích ứng hơn.
Sulfates: Các hóa chất gốc Sulfates như Sodium Lauryl Sulfate (SLS) và Sodium Laureth Sulfate (SLES) được dùng trong các sản phẩm rửa mặt để tạo bọt. Sulfates có thể làm da mặt khô và kích ứng nếu sử dụng lâu dài. SLS có thể gây bít tắc lỗ chân lông, trong khi SLES có thể gây mụn nhiều hơn.
Chất tẩy da chết: Giúp loại bỏ tế bào da chết nhưng đôi khi các hoạt chất có thể tẩy quá mạnh đối với làn da nhạy cảm. Các loại tẩy da chết vật lý như hạt scrub và hóa học như glycolic acid, lactic acid và salicylic acid có thể gây kích ứng nếu sử dụng quá thường xuyên.
Chất bảo quản: Methylisothiazolinone là một chất bảo quản thường được sử dụng trong các sản phẩm chăm sóc da mặt như kem dưỡng và sữa rửa mặt. Những ai sở hữu làn da nhạy cảm sẽ có khả năng cao phản ứng với methylisothiazolinone, gây ra viêm da tiếp xúc.
6. Những lưu ý khi chăm sóc da bị kích ứng
Với những bước chăm sóc đúng cách, bạn có thể nhanh chóng khôi phục làn da khỏe mạnh nhanh chóng. Dưới đây là những lưu ý quan trọng khi chăm sóc da bị kích ứng mà bạn cần nắm rõ:
Chọn sản phẩm dịu nhẹ: Khi da bị kích ứng, hãy tránh sử dụng các sản phẩm chứa hương liệu, cồn hoặc các hóa chất mạnh. Những thành phần này có thể khiến da bị khô, đỏ và làm tình trạng kích ứng trở nên nghiêm trọng hơn. Thay vào đó, hãy chọn các sản phẩm có công thức lành tính, không gây kích ứng như sữa rửa mặt hoặc kem dưỡng ẩm chứa thành phần tự nhiên, dịu nhẹ như nha đam, ceramide hoặc niacinamide.
Làm dịu da ngay lập tức: Bạn có thể làm dịu da bằng việc sử dụng các loại mặt nạ thiên nhiên từ nha đam hoặc dưa leo. Chúng có khả năng giảm đỏ, làm mát và cung cấp độ ẩm tức thì cho da. Từ đó giúp làm dịu tình trạng kích ứng, giảm cảm giác căng rát và ngứa.
Bảo vệ da khỏi ánh nắng: Da bị kích ứng dễ trở nên nhạy cảm hơn với ánh nắng mặt trời. Hãy đảm bảo sử dụng kem chống nắng không chứa các chất hóa học mạnh, ưu tiên kem chống nắng vật lý có thành phần kẽm oxit hoặc titanium dioxide. Những loại kem này sẽ tạo ra một lớp bảo vệ tự nhiên, hạn chế tác động của tia UV mà không khiến tình trạng kích ứng nặng thêm.
Giữ da sạch: Rửa mặt bằng nước quá nóng hoặc chà xát mạnh có thể làm tăng khả năng tổn thương da kích ứng. Thay vào đó, bạn nên sử dụng nước ấm và cần nhẹ nhàng khi làm sạch da. Nhờ đó có thể giúp duy trì độ ẩm tự nhiên và tránh làm tổn thương hàng rào bảo vệ da.
Tư liệu tham khảo:
Skincare Ingredients to Avoid for Sensitive & Red Skin
https://gladskin.com/blogs/resources/skincare-ingredients-to-avoid-for-sensitive-red-skin?srsltid=AfmBOoquHnpsB4fIvwfuRzHpHG77tQD5Po5XOC6JmTE3F0VdtjtD-4Rr
Skin Irritation
https://www.sciencedirect.com/topics/agricultural-and-biological-sciences/skin-irritation
