Các loại nám da phổ biến: Nguyên nhân, dấu hiệu và cách điều trị

Được phát hành
Các loại nám da phổ biến: Nguyên nhân, dấu hiệu và cách điều trị

Nám da là một tình trạng phổ biến mà nhiều người gặp phải, đặc biệt là ở phụ nữ khi bước qua tuổi 30. Nám da không nguy hiểm nhưng nó lại ảnh hưởng đến thẩm mỹ, khiến người bị mất tự tin trong giao tiếp Để có thể điều trị dứt điểm nám da, trước tiên bạn cần xác định chính xác loại nám mà mình đang gặp phải là gì và áp dụng phương pháp điều trị phù hợp.

Trong bài viết này, Obagi sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về các loại nám da thường gặp, nguyên nhân hình thành, những dấu hiệu nhận biết và các phương pháp điều trị hiệu quả để có làn da khỏe mạnh và đầy sức sống.

1. Các loại nám da thường gặp ở phụ nữ

Tùy thuộc vào từng loại nám mà bạn sẽ gặp các dấu hiệu khác nhau, nám da có gồm 3 loại phổ biến, mỗi loại nám sẽ có những đặc điểm riêng. Cụ thể đặc điểm của từng loại nám da như sau:

Thông Tin Về Các Loại Nám Da

Loại Nám Định nghĩa Đặc điểm Nguyên nhân hình thành
Nám mảng (Nám nông) Nám mảng là một trong các loại nám da phổ biến, thường gặp nhất. Loại nám này hình thành ngay ở lớp biểu bì của da. Chân nám mảng không ăn sâu vào bên trong mà chỉ nằm ở vùng thượng bì và lớp ngoài cùng của da. Nám mảng có màu sắc khá nhạt với biểu hiện bên ngoài là từng mảng nhỏ và dần lan rộng, biên giới nám xác định rõ ràng. Nám mảng thường tập trung ở khu vực gò má, trán, mũi, cằm. Nám mảng hình thành chủ yếu do những tác động từ môi trường bên ngoài như ánh nắng mặt trời, không khí bị ô nhiễm hay sử dụng thuốc tránh thai, dị ứng thuốc, sử dụng các loại mỹ phẩm chứa hóa chất độc hại, nội tiết cơ thể,...
Nám đốm (Nám chân sâu, nám chân đinh) Nám đốm là loại nám xuất hiện trên bề mặt da với những đốm đen sẫm màu do các tế bào sinh sắc tố melanocyte đẩy melanin từ trung bì. So với các loại nám da khác, nám đốm có chân nám nằm sâu hơn. Nám đốm bao gồm các đốm chấm tròn nhỏ hoặc từng chùm xuất hiện trên da. Màu sắc của loại nám này có thể thay đổi từ nâu nhạt đến đen sẫm, giống như những vết thâm sau mụn. Nám đốm thường xuất hiện ở vùng trán, 2 bên má và cằm. Nám đốm được hình thành do các yếu tố như lão hóa, di truyền, rối loạn nội tiết tố, thay đổi hormone,... Vì thế, nám đốm thường gặp ở phụ nữ sau sinh hoặc bước vào thời kỳ tiền mãn kinh.
Nám hỗn hợp (nám mảng và nám chân sâu) Nám hỗn hợp là sự kết hợp của các loại nám da, gồm nám mảng và nám đốm. Đây là loại nám khó điều trị nhất bởi chân nám nằm sâu. Nám hỗn hợp có màu sẫm và nằm rải rác hoặc tập trung thành từng đám trên vùng mặt như vùng trán, gò má, sống mũi, vùng da xung quanh mắt,... Nám hỗn hợp được hình thành do nhiều nguyên nhân khác nhau bao gồm cả yếu tố bên trong như lão hóa, di truyền và các yếu tố bên ngoài như ánh nắng, bụi bẩn, ô nhiễm…

Các loại nám da thường gặp ở phụ nữ
Hình 1. Nám da có gồm 3 loại phổ biến, mỗi loại nám sẽ có những đặc điểm riêng

2. Tác hại của các loại nám da đối với nữ giới 

Nám da không chỉ là vấn đề thẩm mỹ mà còn gây ra nhiều tác hại tiêu cực đối với nữ giới, ảnh hưởng sâu sắc đến cuộc sống hàng ngày và tâm lý của họ. Dưới đây là một số tác hại chính:

Mất tự tin và ảnh hưởng tâm lý

Các đốm xuất hiện trên khuôn mặt khiến làn da tối, không đều màu, vô tình làm cho chị em trở nên kém sắc, thậm chí già hơn tuổi thật. Điều này sẽ khiến nhiều phụ nữ cảm thấy tự ti khi giao tiếp, ảnh hưởng đến công việc, các mối quan hệ xã hội và đời sống cá nhân. Sự lo lắng về tình trạng da có thể dẫn đến căng thẳng, thậm chí là trầm cảm, khi phụ nữ cảm thấy khó khăn trong việc cải thiện làn da của mình.

Chi phí điều trị và chăm sóc da

Điều trị nám da, đặc biệt là các phương pháp hiện đại như laser, peeling hóa học, hoặc sử dụng các sản phẩm chuyên sâu, có thể rất tốn kém. Nám da thường đòi hỏi quá trình điều trị kéo dài, cần nhiều thời gian và sự kiên trì, dẫn đến việc phải đầu tư không nhỏ về cả tài chính lẫn thời gian.

Nguy cơ tiềm ẩn từ việc tự điều trị

Nhiều phụ nữ, trong nỗ lực làm mờ nám nhanh chóng, có thể mua và sử dụng các sản phẩm không rõ nguồn gốc, có chứa các thành phần gây hại cho da như corticoid, dẫn đến tình trạng da bị bào mòn, nhiễm trùng hoặc nám nặng hơn. Một số biện pháp tự nhiên như sử dụng chanh, nghệ trực tiếp lên da có thể gây kích ứng, khiến tình trạng nám trở nên nghiêm trọng hơn.

Tác động đến sự lão hóa da

Nám da xuất hiện sẽ kéo theo nhiều vấn đề khác như da khô sần, dễ bong tróc và nhạy cảm hơn. Nám da thường đi kèm với sự suy giảm collagen và elastin, làm da mất độ đàn hồi và nhanh chóng hình thành nếp nhăn, làm tăng tốc quá trình lão hóa.

Nám da không chỉ ảnh hưởng đến vẻ đẹp mà còn gây ra nhiều hệ lụy nghiêm trọng đối với sức khỏe tâm lý và chất lượng cuộc sống của phụ nữ. Do đó, việc hiểu rõ và điều trị nám da kịp thời là vô cùng cần thiết để duy trì làn da khỏe mạnh và tự tin trong cuộc sống.

Tác hại của các loại nám da đối với nữ giới
Hình 2. Nám da không chỉ là vấn đề thẩm mỹ mà còn gây ra nhiều tác hại tiêu cực

3. Cách phòng ngừa các loại nám da

Bôi kem chống nắng hàng ngày

Như đã chia sẻ ở trên, ánh nắng mặt trời là một trong những nguyên nhân chính gây nám. Vì vậy, chống nắng là việc quan trọng đầu tiên bạn cần làm để phòng ngừa các loại nám da. Trước khi ra ngoài cần bôi kem chống nắng trước 15-30 phút, loại kem chống nắng được lựa chọn cần có chỉ số SPS tối thiểu là 30. Cần bôi lại sau mỗi 2 tiếng hoặc nhiều lần hơn nếu da đổ nhiều mồ hôi hoặc đi bơi.

Ngoài ra, bạn cần hạn chế tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng mặt trời trong khung giờ từ từ 10 giờ sáng đến 2 giờ chiều. Nếu phải ra ngoài trong khoảng thời gian này, hãy kết hợp trang bị mũ nón chống nắng, kính râm và tránh ra ngoài vào thời điểm mật độ UV cao

Bôi kem chống nắng hàng ngày chống nám da
Hình 3. Ánh nắng mặt trời là một trong những nguyên nhân chính gây nám

Bảo vệ da bằng các trang bị chống nắng

Vì một trong những nguyên nhân gây nám da phổ biến là do tiếp xúc nhiều với ánh nắng mặt trời. Chính vì thế, ngoài cách ngăn ngừa nám da bằng kem chống nắng thì cũng cần phải che chắn kỹ trước khi ra ngoài.

- Đeo kính râm, đội nón rộng vành và mặc áo khoác chống nắng để ngăn cản tia UV đi vào da.

- Nên hạn chế ra đường vào giờ nắng gắt, chỉ số UV cao, nhất là khung giờ từ 10-2 giờ chiều

- Lựa chọn quần áo tối màu, có chất liệu denim, polyester để tăng khả năng chống tia UV.

Sử dụng các sản phẩm chăm sóc da có nguồn gốc rõ ràng

Khi đang điều trị các vấn đề như nám da, việc sử dụng các sản phẩm có nguồn gốc rõ ràng là vô cùng quan trọng vì các mỹ phẩm có thể chứa những chất có hại cho da, trong đó có chất bào mòn da và khiến cho da dễ bị nám. 

Việc sử dụng sản phẩm không rõ nguồn gốc có thể gây tổn thương sâu sắc cho da, dẫn đến các vấn đề nghiêm trọng như mỏng da, kích ứng, và thậm chí nhiễm trùng.  Vì vậy, không nên sử dụng các mỹ phẩm không rõ nguồn gốc xuất xứ, các loại mỹ phẩm không an toàn cho da, và một điều cần lưu ý là lựa chọn mỹ phẩm phù hợp với từng loại da của mỗi người.

Ăn uống theo chế độ khoa học

Chế độ ăn uống có ảnh hưởng lớn đến sức khỏe làn da bằng cách tăng cường thực phẩm giàu chất chống oxy hóa như trái cây và rau xanh chứa nhiều vitamin C, A, K, E … ngoài giúp da khỏe mạnh còn giúp hỗ trợ cải thiện sắc tố dưới da và làm mờ sạm nám từ bên trong. Hạn chế thực phẩm gây viêm nhiễm như đường và thực phẩm chế biến, thức ăn nhanh và đồ chiên xào vì những loại thực phẩm này có thể làm tăng viêm và thúc đẩy quá trình lão hóa, Chứa nhiều chất béo bão hòa và các thành phần không lành mạnh, làm nám da trở nên tồi tệ hơn. Uống đủ 2-3 lít nước mỗi ngày giúp da đào thải độc tố và giảm thiểu sự xuất hiện của nám.

Hạn chế dùng các thiết bị có ánh sáng xanh, đèn led

Ánh sáng xanh từ các thiết bị điện tử như điện thoại, máy tính, và đèn LED có thể gây hại cho da, đặc biệt là đối với những người bị nám da. 

Ánh sáng xanh có khả năng xâm nhập sâu vào da, kích thích sản xuất melanin – sắc tố gây ra nám. Điều này có thể làm cho các vết nám trở nên đậm màu hơn và khó điều trị hơn. Ánh sáng xanh tạo ra các gốc tự do, gây ra sự oxy hóa mạnh mẽ trong các tế bào da. Quá trình này không chỉ làm tăng sắc tố mà còn làm suy yếu hàng rào bảo vệ da, khiến da dễ bị tổn thương. Ánh sáng LED nó cũng giống như cách mà các tia UVA, UVB làm tổn thương da vậy. Các tia ánh sáng xanh này sẽ làm quá trình lão hóa diễn ra nhanh, các sắc tố tăng mạnh gây ra nám. 

Tiếp xúc lâu dài với ánh sáng xanh có thể thúc đẩy quá trình lão hóa da, dẫn đến việc hình thành nếp nhăn, làm da trở nên mỏng hơn và kém săn chắc. Điều này đặc biệt có hại cho những người bị nám, khi làn da vốn đã yếu và nhạy cảm.

Ngưng sử dụng các sản phẩm chăm sóc da khi nhận thấy bất thường

Da có thể xuất hiện các dấu hiệu kích ứng như đỏ, ngứa, rát, hoặc cảm giác châm chích ngay sau khi sử dụng sản phẩm. Đây là dấu hiệu đầu tiên cho thấy da bạn có thể không phù hợp với sản phẩm đó.

- Phát ban hoặc mụn nước: Nếu bạn thấy da xuất hiện phát ban, mụn nước nhỏ, hoặc bong tróc, đây là dấu hiệu của phản ứng dị ứng, và sản phẩm cần được ngưng sử dụng ngay.

- Da trở nên khô hoặc dầu hơn: Sản phẩm chăm sóc da không phù hợp có thể làm thay đổi trạng thái tự nhiên của da, khiến da trở nên khô hoặc dầu hơn bình thường.

- Sạm da hoặc nám da nặng hơn: Nếu bạn nhận thấy da trở nên sạm màu hoặc tình trạng nám nặng hơn sau khi sử dụng sản phẩm mới, đây có thể là dấu hiệu cho thấy sản phẩm đang gây tổn thương da.

4. Cách điều trị các loại nám da hiệu quả và an toàn

Sử Dụng Kem Chống Nắng

Kem chống nắng là biện pháp cơ bản và quan trọng nhất để ngăn ngừa và điều trị nám da. Tia UV từ mặt trời có thể làm nám trở nên tồi tệ hơn, vì vậy, việc sử dụng kem chống nắng với SPF từ 30 trở lên, bảo vệ phổ rộng, là cần thiết. Nên thoa kem chống nắng hàng ngày, ngay cả khi trời không nắng.

Kem Chống Nắng Phổ Rộng Obagi Sun Shield Matte Broad Spectrum Spf 50 của Obagi là kem chống nắng phổ rộng bảo vệ da khỏi các bức xạ mặt trời là tia UVB và UVA, ngăn ngừa cháy nắng, lão hóa da và ngăn ngừa  cháy nắng, lão hóa da và ngăn ngừa nguy cơ ung thư da.

Khác với bản thông thường, phiên bản Matte Premium có công thức thông minh thoáng nhẹ, giúp da nhanh chóng hấp thu và để lại lớp nền mỏng, mờ, không bóng nhờn. Ngoài ra, kem chống nắng Obagi còn được bổ sung các thành phần làm dịu da, cùng Vitamin C& E cho da trẻ hoá và săn chắc. 

Kem Chống Nắng Phổ Rộng Obagi Sun Shield Matte Broad Spectrum Spf 50
Hình 4. Kem chống nắng là biện pháp cơ bản và quan trọng nhất để ngăn ngừa và điều trị nám da

Công dụng:

- Chống nắng, kết hợp làm sáng da và bảo vệ da khỏi tăng sắc tố.

- Các màng lọc vô cơ và hữu cơ được cải tiến với công nghệ đặc biệt sẽ giúp hấp thụ và tán xạ các tia UV có hại của mặt trời, cung cấp khả năng bảo vệ toàn diện tia UVA và UVB - còn được gọi là bảo vệ phổ rộng.

- Bảo vệ da và phòng chống những tác động của ánh nắng mỗi ngày.

- Đem lại cho bạn làn da mịn màng tươi sáng.

- Không chứa paraben và hương liệu

- Sản phẩm thích hợp với mọi loại da. 

Thành phần chính: 

- Hoạt chất chống nắng vô cơ và hữu cơ: Homosalate, Octinoxate, Zinc Oxide, Titanium Dioxide.

- Chiết xuất thực vật: chống oxy hoá, kháng viêm, bảo vệ da khỏi các gốc tự do gây hại từ môi trường bên ngoài. 

- Squalane: dưỡng ẩm, giúp da giữ nước, chống lão hoá cho da. 

Sử Dụng Hydroquinone

Hydroquinone là một chất làm sáng da được chứng minh là hiệu quả trong điều trị nám da. Sản phẩm chứa hydroquinone có nồng độ từ 2% đến 4% thường được khuyến nghị. Tuy nhiên, nên tham khảo ý kiến bác sĩ da liễu trước khi sử dụng để tránh các tác dụng phụ. Dưới đây là một số chất có thể thay thế Hydroquinone, giúp việc điều trị an toàn hơn trong thời gian dài, phù hợp với cả những người mới bắt đầu làm quen với thành phần đặc trị.

- Hexylresorcinol (0.5%-1%)

- Arbutin (2%)

- Niacinamide (5%)

- Kojic Acid (10%)

- Tranexamic Acid (3%)  

Retinoids

Retinol là một dẫn xuất của vitamin A và là một trong những thành phần phổ biến nhất trong các sản phẩm chăm sóc da nhờ vào khả năng mạnh mẽ trong việc cải thiện nhiều vấn đề về da, bao gồm cả nám.

Khi nám vừa xuất hiện, việc thêm retinol vào quy trình chăm sóc da có thể hỗ trợ làm mờ sắc tố và ngăn ngừa tình trạng nám tiến triển nặng hơn, bởi các lý do sau:

- Thúc đẩy quá trình tái tạo da: Retinol kích thích sản sinh tế bào da mới bằng cách tăng tốc độ quá trình thay da (skin turnover). Khi các tế bào cũ chứa sắc tố melanin bị thay thế bởi các tế bào da mới, sắc tố nám sẽ dần mờ đi.

- Bong tróc tế bào chết: Retinol giúp tẩy tế bào chết trên bề mặt da một cách nhẹ nhàng nhưng hiệu quả. Quá trình này không chỉ làm mờ các đốm sắc tố mà còn giúp làn da trở nên mịn màng và tươi sáng hơn.

- Kích thích sản xuất collagen: Retinol cũng có khả năng kích thích sản xuất collagen trong da, giúp da săn chắc hơn, cải thiện kết cấu da, và làm giảm sự xuất hiện của các vết nám hoặc đốm nâu.

- Ngăn ngừa sự tích tụ melanin: Bằng cách tác động đến các tế bào da ở mức độ sâu hơn, retinol có thể giúp điều chỉnh quá trình sản xuất melanin, ngăn ngừa sự tích tụ quá mức của sắc tố melanin, từ đó giúp giảm thiểu nguy cơ nám phát triển thêm.

Để hỗ trợ hiệu quả trong việc làm mờ sắc tố nám và cải thiện làn da, dòng sản phẩm Obagi360® System đến từ Obagi có 2 loại kem dưỡng ẩm chứa Retinol: Kem dưỡng ẩm và làm giảm nếp nhăn Obagi360 Retinol 0.5Retinol 1.0 có giúp giảm thiểu các vấn đề về da như: sạm, nám, tàn nhang và đặc biệt là bảo vệ da trước tác động tiêu cực từ môi trường ngoài.

Obagi360 Retinol 0.5 và Retinol 1.0
Hình 5. Retinol là một dẫn xuất của vitamin A

>>>Đọc thêm: Da Nào Nên Dùng Retinol? Hiểu Rõ Da Để Dùng Retinol Hiệu Quả

Sử Dụng Axit Glycolic

Axit glycolic là một loại axit alpha-hydroxy (AHA) có khả năng tẩy tế bào chết, thúc đẩy sự thay mới da và làm mờ nám. Các sản phẩm chứa axit glycolic có nồng độ 10% - 20% có thể dùng tại nhà, nhưng cần thận trọng khi sử dụng để tránh kích ứng.

Peel Da Hóa Học

Peel da hóa học sử dụng các dung dịch axit như axit salicylic, axit trichloroacetic (TCA), hoặc axit glycolic để loại bỏ lớp da bề mặt và làm mờ các vết nám. Phương pháp này cần được thực hiện bởi chuyên gia để đảm bảo an toàn.

Vitamin C

Vitamin C là một chất chống oxy hóa mạnh mẽ, giúp làm sáng da và mờ vết nám. Sử dụng serum hoặc kem chứa vitamin C vào buổi sáng có thể giúp giảm thiểu sự hình thành sắc tố melanin, đồng thời bảo vệ da khỏi các gốc tự do.

>>>Đọc thêm: Serum Vitamin C Trong Skincare: Lợi Ích và Cách Sử Dụng

Dùng Niacinamide

Niacinamide, hay vitamin B3, là một thành phần dưỡng da đa năng với khả năng giảm sự sản xuất melanin, làm sáng da và cải thiện kết cấu da. Niacinamide có thể được kết hợp với các sản phẩm khác để tăng cường hiệu quả trị nám.

Việc điều trị làn da khô kết với với điều trị các vấn đề khác thường khá phức tạp bởi vì khi cung cấp độ ẩm cho làn da đồng thời sẽ tạo một lớp ẩm ngăn sự thẩm thấu của các dưỡng chất khác vào bên trong làn da. Nếu đang trong quá trình điều trị da bằng hoạt chất retinoids sẽ dễ dàng dẫn đến da sẽ khô căng và bong tróc nếu như không cấp nước cho làn da đầy đủ. Serum cấp nước phục hồi da Obagi Daily Hydro-Drops ứng dụng Vitamin B3 (Niacinamide) cùng các chiết xuất dầu tự nhiên giúp tăng cường độ ẩm và cấp nước kịp thời cho làn da. Sản phẩm góp phần thúc đẩy quá trình điều trị da của bạn đạt hiệu quả tốt .

Serum cấp nước phục hồi da Obagi Daily Hydro-Drops ứng dụng Vitamin B3 (Niacinamide)
Hình 6. Niacinamide, hay vitamin B3, là một thành phần dưỡng da đa năng với khả năng giảm sự sản xuất melanin

>>>Đọc thêm: Chọn Serum Niacinamide Tốt Nhất: Làm Sáng Da Và Mờ Thâm Hiệu Quả

Điều Trị Bằng Microneedling

Microneedling sử dụng các đầu kim siêu nhỏ để kích thích sản xuất collagen và tái tạo da. Phương pháp này có thể giúp làm giảm nám và cải thiện tổng thể làn da. Tuy nhiên, cần thực hiện tại cơ sở chuyên nghiệp để đảm bảo an toàn và hiệu quả.

Sử Dụng Arbutin

Arbutin là một chiết xuất tự nhiên từ cây bearberry, có tác dụng ức chế enzyme tyrosinase, ngăn ngừa sự hình thành melanin. Sử dụng các sản phẩm chứa arbutin giúp làm mờ vết nám và làm sáng da mà không gây kích ứng.

5. Một số câu hỏi thường gặp về nám da 

Có thể điều trị nám da tại nhà không? 

Có thể, tuy nhiên hiệu quả sẽ phụ thuộc vào tình trạng da và phương pháp điều trị mà bạn chọn. Các phương pháp tại nhà thường bao gồm việc sử dụng các sản phẩm chăm sóc da như kem chống nắng, kem làm mờ nám chứa thành phần như vitamin C, axit hyaluronic, hoặc axit glycolic. Ngoài ra, bạn cũng có thể áp dụng các phương pháp tự nhiên như đắp mặt nạ từ nguyên liệu thiên nhiên (dưa leo, chanh, nghệ). Tuy nhiên, để đạt hiệu quả tối ưu và tránh biến chứng, nên tham khảo ý kiến của bác sĩ da liễu trước khi điều trị tại nhà.

Có trị được dứt điểm các loại nám da hay không? 

Việc trị nám dứt điểm là rất khó, đặc biệt đối với các trường hợp nám lâu năm hoặc nám do yếu tố di truyền. Nám da có thể được làm mờ và kiểm soát, nhưng để trị dứt điểm hoàn toàn thì cần có sự kết hợp giữa nhiều phương pháp như sử dụng thuốc, công nghệ laser, hoặc liệu pháp ánh sáng. Đồng thời, việc bảo vệ da khỏi tác động của ánh nắng mặt trời và duy trì chế độ chăm sóc da hợp lý là rất quan trọng để ngăn ngừa nám tái phát.

Qua bài viết “Các loại nám da phổ biến: Nguyên nhân, dấu hiệu và cách điều trị”, Obagi hy vọng  đã truyền tải đầy đủ nội dung giúp bạn dễ dàng hơn trong việc phân loại nám từ đó đưa ra lựa chọn cách điều trị phù hợp với tình trạng của mình. Hãy kiên trì và áp dụng đúng phương pháp điều trị để có được làn da sáng mịn, khỏe đẹp như mong muốn.