Khi sử dụng BHA, một số người gặp phải hiện tượng "đẩy mụn", khiến da xuất hiện tình trạng lên mụn trong thời gian ngắn. Vậy khi dùng BHA bị đẩy mụn có nên nặn hay không? Obagi sẽ giải đáp thắc mắc này và cung cấp những lời khuyên hữu ích để bạn chăm sóc da hiệu quả trong quá trình sử dụng BHA trong bài viết dưới đây.
1. Nguyên nhân sử dụng BHA bị đẩy mụn
Khi bắt đầu sử dụng BHA (Beta Hydroxy Acid), nhiều người gặp phải tình trạng da xuất hiện mụn nhiều hơn. Đây là hiện tượng được gọi là "đẩy mụn". Nguyên nhân của hiện tượng này có thể được giải thích qua các yếu tố sau:
1.1 Quá trình tẩy tế bào chết sâu bên trong lỗ chân lông
BHA (Beta Hydroxy Acid), hay còn gọi là axit salicylic, là một loại axit có khả năng hòa tan trong dầu, giúp thẩm thấu vào sâu bên trong lỗ chân lông. Khi sử dụng BHA, tinh chất này sẽ đi sâu vào các lỗ chân lông, làm sạch bã nhờn, bụi bẩn và tế bào chết tích tụ lâu ngày bên trong. Điều này giúp loại bỏ những tạp chất có thể là nguyên nhân gây tắc nghẽn lỗ chân lông và hình thành mụn.
Tuy nhiên, khi các tạp chất này bị đẩy lên bề mặt da, chúng có thể tạo ra các nốt mụn, đặc biệt là những mụn ẩn hoặc mụn đầu đen mà bạn không thấy trước đây. Đây chính là hiện tượng "đẩy mụn", xảy ra khi các vấn đề dưới da được giải quyết dần dần, nhưng mụn có thể xuất hiện trước khi làn da trở nên sạch sẽ và thông thoáng hơn. Sau quá trình này, làn da của bạn sẽ khỏe mạnh và ít mụn hơn.
1.2 Tăng tốc độ chu kỳ tái tạo da
Một trong những tác dụng nổi bật của BHA là khả năng kích thích chu kỳ tái tạo tế bào da. BHA giúp loại bỏ lớp tế bào chết trên bề mặt da, đồng thời thúc đẩy quá trình sản sinh tế bào mới. Mặc dù điều này rất tốt cho da trong dài hạn, nhưng trong giai đoạn đầu sử dụng, việc đẩy nhanh quá trình này có thể khiến các tạp chất và mụn ẩn dưới da nhanh chóng xuất hiện trên bề mặt, tạo ra hiện tượng "đẩy mụn".
Tình trạng này sẽ kéo dài một thời gian ngắn và dần dần giảm đi khi các tế bào da mới thay thế các tế bào cũ. Việc này giúp da trở nên sáng mịn và sạch mụn hơn sau khi đã trải qua giai đoạn "đẩy mụn".
1.3 Phản ứng viêm tạm thời
Khi BHA thẩm thấu vào da và tác động sâu vào các lớp da thì có thể gây ra một phản ứng viêm nhẹ. Điều này là do sự kích thích từ axit salicylic lên các tế bào da và mô xung quanh lỗ chân lông. Phản ứng viêm này có thể khiến các nốt mụn viêm, mụn mủ, hoặc mụn ẩn trở nên rõ ràng hơn trong thời gian đầu sử dụng.
Tuy nhiên, đây chỉ là một phản ứng tạm thời. Sau khi da thích nghi với BHA, tình trạng viêm sẽ giảm đi, và các nốt mụn này sẽ dần biến mất, làn da của bạn sẽ trở nên khỏe mạnh hơn. Đây là một phần của quá trình làm sạch và phục hồi da.
1.4 Da chưa quen với hoạt chất mạnh
Khi bạn mới bắt đầu sử dụng BHA, đặc biệt là nếu bạn sử dụng với tần suất cao hoặc nồng độ quá mạnh, làn da của bạn có thể chưa kịp thích nghi với hoạt chất này. BHA là một loại axit có tác dụng mạnh mẽ nên da cần một thời gian để làm quen với sự thay đổi này. Trong giai đoạn đầu, bạn có thể gặp phải tình trạng kích ứng, đỏ da hoặc đẩy mụn do da chưa thích nghi với BHA.
Để tránh tình trạng này, bạn nên bắt đầu với một sản phẩm BHA có nồng độ thấp và tăng dần tần suất sử dụng khi da đã quen dần. Việc này sẽ giúp giảm thiểu nguy cơ gây ra hiện tượng đẩy mụn và kích ứng.
1.5 Loại da dễ bị kích ứng
Một yếu tố quan trọng là loại da của bạn. Những người có làn da nhạy cảm, da dầu hoặc da dễ bị mụn thường dễ gặp hiện tượng đẩy mụn hơn khi sử dụng BHA. Những loại da này thường có lỗ chân lông to, dễ bị tắc nghẽn và dễ bị viêm, do đó, khi sử dụng BHA, các tác động mạnh mẽ của sản phẩm có thể làm các vấn đề về mụn trở nên rõ rệt hơn trong giai đoạn đầu.
Da dầu và da dễ mụn có thể gặp tình trạng này lâu hơn, vì lớp bã nhờn và các tạp chất trong lỗ chân lông sẽ được đẩy lên mặt da trong quá trình làm sạch sâu của BHA. Tuy nhiên, sau giai đoạn "đẩy mụn", làn da của bạn sẽ trở nên thông thoáng và ít mụn hơn.
Đẩy mụn là tình trạng thường gặp khi bắt đầu sử dụng BHA
2. Thời gian để BHA đẩy mụn là bao lâu?
Hiện tượng đẩy mụn khi sử dụng BHA là một quá trình tự nhiên, giúp làm sạch sâu lỗ chân lông và loại bỏ tạp chất tích tụ dưới da. Thời gian để BHA đẩy mụn có thể khác nhau tùy thuộc vào cơ địa, loại da và cách sử dụng sản phẩm.
2.1 Thời gian đẩy mụn thông thường
Khi bắt đầu sử dụng BHA, nhiều người sẽ gặp phải tình trạng đẩy mụn trong giai đoạn đầu. Thời gian đẩy mụn có thể thay đổi tùy thuộc vào từng người và các yếu tố khác nhau, nhưng thường chia thành các giai đoạn sau:
2-4 tuần: Đối với hầu hết mọi người, hiện tượng đẩy mụn thường bắt đầu xuất hiện trong vòng 1-2 tuần đầu tiên sau khi bắt đầu sử dụng BHA và kéo dài khoảng 2-4 tuần. Trong giai đoạn này, mụn mới có thể xuất hiện và làn da sẽ dần dần trở nên thông thoáng hơn khi các tạp chất được loại bỏ.
4-6 tuần: Đối với những người có làn da nhiều mụn ẩn hoặc tình trạng tắc nghẽn lỗ chân lông nghiêm trọng, quá trình đẩy mụn có thể kéo dài từ 4-6 tuần. Đây là giai đoạn làm sạch sâu, giúp đẩy các tạp chất ẩn dưới da lên bề mặt, và đôi khi các mụn cũ cũng có thể nổi lên trong thời gian này. Sau giai đoạn này, da sẽ trở nên khỏe mạnh và ít mụn hơn.
2.2 Yếu tố ảnh hưởng đến thời gian đẩy mụn
Khi bắt đầu sử dụng BHA, thời gian đẩy mụn có thể khác nhau giữa mỗi người. Dưới đây là những yếu tố sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến tốc độ và độ dài của quá trình này.
2.2.1 Loại da
Da dầu hoặc da dễ bị mụn: Những người có làn da dầu hoặc da dễ bị mụn sẽ gặp tình trạng đẩy mụn lâu hơn. Điều này là do da dầu có lỗ chân lông lớn và dễ bị tắc nghẽn, từ đó dẫn đến tình trạng mụn ẩn và bã nhờn tích tụ nhiều hơn. BHA sẽ cần thời gian để làm sạch và đẩy các tạp chất này lên bề mặt da.
Da khô hoặc da nhạy cảm: Nếu bạn có làn da khô hoặc nhạy cảm, quá trình đẩy mụn có thể diễn ra nhanh chóng hơn vì làn da này thường không có quá nhiều tạp chất và dầu thừa tích tụ dưới da.
2.2.2 Nồng độ BHA
BHA nồng độ cao (2% hoặc hơn): Sản phẩm BHA có nồng độ cao sẽ đẩy mụn nhanh hơn do khả năng thẩm thấu và làm sạch sâu vào trong lỗ chân lông. Tuy nhiên, việc sử dụng BHA nồng độ cao nếu không đúng cách có thể gây kích ứng da và kéo dài thời gian đẩy mụn.
BHA nồng độ thấp (1%): Các sản phẩm có nồng độ BHA thấp sẽ giúp da làm quen từ từ, khiến quá trình đẩy mụn có thể diễn ra chậm hơn, nhưng cũng ít gây kích ứng và phản ứng mạnh mẽ trên da.
2.2.3 Tần suất sử dụng
Sử dụng quá thường xuyên: Nếu bạn sử dụng BHA quá thường xuyên, chẳng hạn như hàng ngày, da có thể bị kích ứng, dẫn đến viêm hoặc mụn nổi nhiều hơn. Việc sử dụng quá mức có thể kéo dài thời gian đẩy mụn và gây ra các phản ứng không mong muốn.
Sử dụng ít: Ngược lại, nếu bạn sử dụng BHA quá ít (ví dụ như chỉ 1 lần mỗi tuần), quá trình đẩy mụn có thể diễn ra chậm hơn vì BHA không đủ thời gian để làm sạch sâu các tạp chất trong lỗ chân lông.
2.2.4 Cách chăm sóc da
Dưỡng ẩm và chống nắng: Việc kết hợp dưỡng ẩm đầy đủ và bảo vệ da bằng kem chống nắng là rất quan trọng trong suốt quá trình sử dụng BHA. Da sẽ dễ bị khô và nhạy cảm hơn khi dùng axit, nếu bạn không chăm sóc đúng cách, quá trình đẩy mụn có thể kéo dài lâu hơn. Dưỡng ẩm giúp làn da của bạn phục hồi nhanh chóng, trong khi kem chống nắng bảo vệ da khỏi tác hại của tia UV và ngăn ngừa các tổn thương da thêm nghiêm trọng.
Sử dụng các sản phẩm hỗ trợ: Nếu bạn sử dụng các sản phẩm hỗ trợ như serum hoặc kem dưỡng có thành phần làm dịu (như niacinamide, hyaluronic acid) sẽ giúp giảm tình trạng kích ứng và giúp da phục hồi nhanh chóng, từ đó rút ngắn thời gian đẩy mụn.
Thời gian đẩy mụn thường kéo dài từ 2-6 tuần
3. Khi da đang bị đẩy mụn bởi BHA, có nên nặn không?
Khi sử dụng BHA và gặp hiện tượng đẩy mụn, nhiều người thường có xu hướng muốn loại bỏ chúng nhanh chóng. Tuy nhiên, bạn không nên nặn mụn khi da đang trong quá trình đẩy mụn. Dưới đây là lý do vì sao bạn không nên nặn mụn trong giai đoạn này:
3.1 Làm tăng nguy cơ viêm nhiễm
Nặn mụn có thể làm da bị tổn thương và gây viêm nhiễm, đặc biệt khi các nốt mụn chưa chín hoàn toàn. BHA đã giúp làm sạch sâu trong lỗ chân lông, nhưng nếu bạn tác động mạnh lên mụn, vi khuẩn từ tay hoặc các dụng cụ không sạch sẽ dễ dàng xâm nhập vào da có thể làm tình trạng da trở nên nghiêm trọng hơn, dẫn đến viêm nhiễm hoặc các vết thâm, sẹo khó chữa.
3.2 Làm chậm quá trình phục hồi của da
Khi bạn nặn mụn, bạn không chỉ làm tổn thương da mà còn gây cản trở quá trình tái tạo và phục hồi của da. Trong giai đoạn đẩy mụn, BHA đang làm việc để đẩy các tạp chất và mụn ẩn lên bề mặt da. Việc nặn mụn sẽ khiến quá trình này bị gián đoạn, làm cho da cần thêm thời gian để phục hồi. Nếu bạn không kiên nhẫn và để da tự phục hồi, các nốt mụn có thể kéo dài lâu hơn và dễ dàng để lại sẹo hoặc vết thâm.
3.3 Tăng nguy cơ để lại sẹo và vết thâm
Việc nặn mụn không đúng cách có thể gây tổn thương cho da, khiến các vết thâm và sẹo dễ hình thành. Khi nặn mụn, bạn có thể làm vỡ mô da, dẫn đến viêm nhiễm và khiến quá trình phục hồi của da bị cản trở. Điều này không chỉ làm tăng nguy cơ để lại sẹo mà còn khiến những vết thâm sau mụn lâu lành hơn, khó phục hồi và có thể trở nên sẫm màu hơn. Mặc dù BHA giúp làm sáng da và giảm thâm, nhưng việc nặn mụn sẽ khiến những vết thâm này khó biến mất, làm tình trạng da thêm nghiêm trọng.
3.4 Da dễ bị kích ứng hơn khi nặn mụn
Khi bạn nặn mụn, bạn sẽ vô tình làm tổn thương lớp biểu bì của da, khiến da bị kích ứng và nhạy cảm hơn, đặc biệt là khi bạn đang sử dụng BHA – một thành phần có tính axit. Sự kết hợp giữa việc nặn mụn và BHA có thể dẫn đến tình trạng da đỏ, sưng tấy và kích ứng mạnh. Khi da bị kích ứng sẽ càng trở nên nhạy cảm hơn, dễ bị viêm và không thể phục hồi nhanh chóng. Thậm chí, những vùng da bị nặn mụn có thể trở nên khô ráp và dễ bong tróc.
3.5 Mụn sẽ tự khỏi nếu không nặn
Trong giai đoạn đẩy mụn, mụn thường là mụn nhỏ, đầu trắng hoặc mụn viêm nhẹ. Nếu bạn không nặn, chúng sẽ tự khô đi và biến mất sau vài ngày mà không để lại sẹo hay vết thâm. Việc nặn mụn chỉ làm quá trình phục hồi của da lâu dài hơn. Sử dụng BHA giúp làm sạch lỗ chân lông và đẩy mụn ra ngoài, vì vậy hãy để tinh chất này phát huy hết tác dụng và kiên nhẫn chờ đợi kết quả.
Việc nặn mụn dễ khiến tình trạng mụn trở nên trầm trọng hơn
4. Nên sử dụng gì khi da đang bị đẩy mụn
Khi da đang bị đẩy mụn, việc chọn lựa và sử dụng các sản phẩm chăm sóc da phù hợp là vô cùng quan trọng để giúp làm dịu da, giảm kích ứng và hỗ trợ quá trình phục hồi. Dưới đây là một số sản phẩm chăm sóc chuyên sâu từ Obagi chuyên sâu, giúp bạn chăm sóc da hiệu quả khi da đang bị đẩy mụn.
4.1 Bộ Đôi Dưỡng Sáng Khỏe & Làm Sạch Mụn Obagi Clenziderm Cleanser & Obagi Clenziderm Exfoliating BHA Toner
Bộ Đôi Dưỡng Sáng Khỏe & Làm Sạch Mụn Obagi Clenziderm Cleanser & Obagi Clenziderm Exfoliating BHA Toner là lựa chọn lý tưởng để cho bạn để làm sạch sâu và hỗ trợ điều trị quá trình đẩy mụn.
Obagi Clenziderm Cleanser là sữa rửa mặt hoàn hảo dành cho làn da dễ bị mụn, với thành phần Salicylic Acid (BHA) giúp thẩm thấu sâu vào lỗ chân lông, loại bỏ triệt để dầu thừa, bụi bẩn và tế bào chết. Nhờ vậy, sản phẩm ngăn ngừa hiệu quả tình trạng tắc nghẽn lỗ chân lông và mụn, mang lại làn da thông thoáng, sạch sâu. Bên cạnh đó, Glycerin trong công thức giúp duy trì độ ẩm cho da, mang lại cảm giác mềm mại và mịn màng mà không làm khô da. Đặc biệt, những tinh chất từ thảo dược trong sản phẩm giúp làm dịu da, giảm viêm và kích ứng, rất lý tưởng cho da nhạy cảm hoặc da đang trong quá trình điều trị mụn.
Cùng với đó, Obagi Clenziderm Exfoliating BHA Toner là bước hoàn hảo tiếp theo trong quy trình chăm sóc da. Sản phẩm chứa Salicylic Acid (BHA), tiếp tục làm sạch sâu, loại bỏ tế bào chết, và giúp thông thoáng lỗ chân lông, giảm mụn và ngừa tắc nghẽn. Sodium Hydroxide giúp duy trì độ pH lý tưởng, giúp da không bị mất cân bằng và giảm kích ứng. Ngoài ra, Menthol mang lại cảm giác mát lạnh dễ chịu, làm dịu da, giảm cảm giác nóng rát và kích ứng, đồng thời cải thiện lưu thông máu, giúp da trở nên khỏe mạnh và sáng mịn hơn. Bộ đôi này không chỉ giúp làm sạch mà còn mang lại làn da tươi mới, mềm mịn và hoàn hảo.
Bộ đôi Obagi Clenziderm Cleanser & Obagi Clenziderm Exfoliating BHA Toner là lựa chọn lý tưởng để cho bạn để làm sạch sâu và hỗ trợ điều trị quá trình đẩy mụn.
4.2 Obagi Hydrate Facial Moisturizer
Obagi Hydrate Facial Moisturizer là kem dưỡng ẩm nhẹ nhàng, giúp cung cấp độ ẩm sâu cho da mà không gây tắc nghẽn lỗ chân lông. Sản phẩm chứa Hydromanil, một thành phần giúp duy trì độ ẩm suốt cả ngày, mang lại làn da mềm mịn và căng bóng. Khi da đang trong quá trình đẩy mụn có thể trở nên khô và căng, khiến da dễ bị kích ứng, vì vậy, dưỡng ẩm đầy đủ là điều quan trọng để hỗ trợ phục hồi da và giảm thiểu tình trạng kích ứng. Obagi Hydrate sẽ giúp duy trì độ ẩm, làm mềm da mà không lo gây bít tắc lỗ chân lông, giữ cho làn da luôn mịn màng và khỏe mạnh.
Obagi Hydrate Facial Moisturizer hỗ trợ dưỡng ẩm nhẹ nhàng trong quá trình đẩy mụn
4.3 Obagi Hydrate Luxe
Obagi Hydrate Luxe là kem dưỡng ẩm cao cấp giúp cung cấp độ ẩm sâu và lâu dài cho làn da, mang lại cảm giác mềm mại và mịn màng. Sản phẩm chứa Ceramide, một thành phần quan trọng giúp củng cố hàng rào bảo vệ da, giữ ẩm và ngăn ngừa mất nước. Bên cạnh đó, Hyaluronic Acid giúp hút ẩm từ môi trường, duy trì độ ẩm tối ưu cho da, làm da căng mướt và khỏe mạnh. Đặc biệt, Obagi Hydrate Luxe không gây bít tắc lỗ chân lông, vì vậy sản phẩm hoàn toàn phù hợp cho da đang trong quá trình đẩy mụn hoặc da nhạy cảm. Việc cung cấp đủ độ ẩm là rất quan trọng khi da bị mụn, vì nó giúp da phục hồi, giảm thiểu tình trạng khô căng và kích ứng, đồng thời duy trì làn da mịn màng, tươi mới.
Obagi Hydrate Luxe là kem dưỡng ẩm cao cấp giúp cung cấp độ ẩm sâu và lâu dài cho làn da trong quá trình đẩy mụn
4.4 Obagi Professional-C Serum 15%
Khi da đang trong quá trình đẩy mụn, việc sử dụng các sản phẩm chứa thành phần kháng viêm và làm dịu là rất quan trọng để giảm sưng đỏ, ngứa rát và tình trạng kích ứng. Obagi Professional-C Serum 15% là một lựa chọn lý tưởng cho bạn khi chứa Vitamin C, một chất chống oxy hóa mạnh mẽ giúp làm sáng da, giảm thâm mụn và cải thiện sắc tố da. Obagi Professional-C Serum 15% còn hỗ trợ quá trình phục hồi da, giúp tái tạo tế bào và thúc đẩy quá trình làm lành các tổn thương do mụn. Bên cạnh đó, serum này còn có tính chất kháng viêm, giúp làm dịu những vùng da bị sưng, tấy đỏ, đồng thời giảm cảm giác ngứa rát khi da bị kích ứng.
Obagi Professional-C Serum 15% có chưa các thành phần kháng viêm, hỗ trợ quá trình đẩy mụn
4.5 Kem chống nắng phổ rộng Obagi Sun Shield Matte Broad Spectrum SPF50
Obagi Sun Shield Matte Broad Spectrum SPF 50 là sự lựa chọn tuyệt vời trong quá trình da đang bị đẩy mụn. Trong giai đoạn này, da của bạn thường trở nên nhạy cảm và dễ bị tổn thương, vì vậy việc bảo vệ da khỏi tác động của tia UV là rất quan trọng. Sản phẩm không chỉ cung cấp chỉ số chống nắng cao SPF 50, giúp bảo vệ da khỏi tia UVA và UVB, mà còn có kết cấu nhẹ nhàng, không nhờn rít, phù hợp với da dầu và da dễ bị mụn. Khi da bị đẩy mụn, việc tiếp xúc với ánh nắng có thể làm tăng tình trạng thâm mụn và kích ứng da, khiến quá trình phục hồi trở nên khó khăn hơn. Obagi Sun Shield Matte giúp bảo vệ da khỏi tác hại của ánh nắng mặt trời, đồng thời kiểm soát dầu thừa và không làm bít tắc lỗ chân lông, giúp da duy trì độ ẩm và sự khỏe mạnh trong suốt cả ngày.
Kem chống nắng Obagi Sun Shield Matte Broad Spectrum SPF 50 bảo vệ da khỏi tác động của tia UV hiệu quả trong giai đoạn đẩy mụn
4.6 Kem chống nắng phổ rộng Obagi Sun Shield Tint SPF50 Warm
Obagi Sun Shield Tint SPF 50 Warm là kem chống nắng lý tưởng cho da trong giai đoạn đẩy mụn. Sản phẩm có chỉ số SPF 50, giúp bảo vệ da khỏi tia UVA và UVB gây hại, ngăn ngừa tình trạng thâm mụn và kích ứng da do tác động của ánh nắng mặt trời. Với công thức chống nắng phổ rộng, Obagi Sun Shield Tint không chỉ bảo vệ da khỏi các tác nhân gây hại từ môi trường mà còn giúp cải thiện màu sắc da nhờ vào sắc tông ấm nhẹ nhàng, tạo lớp phủ đều màu, giúp làn da trông khỏe mạnh và tự nhiên hơn. Kết cấu kem nhẹ nhàng, không gây nhờn rít, rất phù hợp cho da dầu và da dễ bị mụn. Một điểm cộng lớn của sản phẩm là khả năng kiểm soát dầu thừa, giúp da không bị bóng nhờn suốt cả ngày, điều này cực kỳ quan trọng khi da đang trong quá trình đẩy mụn.
Tư liệu tham khảo:
Campione, E., Cosio, T., Di Prete, M., Piccolo, A., Lanna, C., Lombardo, P., ... & Bianchi, L. (2022). Effectiveness of a cosmetic device containing a combination of alpha‐and beta‐hydroxy acids, urea, and thuja for the treatment of seborrheic keratoses. Journal of Cosmetic Dermatology, 21(5), 2113-2119.
LEE, H. S., & KIM, I. H. (2002). Effects of beta hydroxy acid on the facial skin in acne patients. Korean Journal of Dermatology, 886-889.